Nie przegap: Jerzy Nowosielski w Zachęcie
Już od 17 listopada w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie będzie można oglądać prace Jerzego Nowosielskiego (1923-2011). Wystawa przygotowana z okazji setnej rocznicy urodzin artysty obejmie cztery wątki z jego twórczości: pejzaż, ciało, abstrakcję i ikonę. Wydarzenie potrwa do 4 lutego 2024 roku.
Jerzy Nowosielski (1923–2011) swą artystyczną podróż rozpoczął w 1940 roku, kiedy podjął studia w okupacyjnej Staatliche Kunstgewerbeschule w Krakowie w pracowni Stanisława Kamockiego. Po wojnie w latach 1945–1947 kontynuował naukę w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych u prof. Eugeniusza Eibischa, jednak dyplom uzyskał dopiero w 1961 roku. W latach 1945–1949 należał do Grupy Młodych Plastyków, w latach 1957–1958 był związany z łódzką grupą Piąte Koło, a jednocześnie, w 1957 roku, został członkiem założycielem II Grupy Krakowskiej (nawiązującej do tradycji przedwojennej Grupy Krakowskiej). Od 1957 roku wykładał w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi, a latach 1962–1993 — w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Swoją twórczość miał okazję zaprezentować podczas ważnych wydarzeń artystycznych, jak np. Biennale w Wenecji w 1956 roku oraz Biennale w São Paulo w 1959 roku. Wyrazem uznania dla jego talentu stały się liczne nagrody, m.in. Nagroda im. Jana Cybisa (1985), Nagroda Fundacji Kultury Polskiej (1995), Nagroda im. Witolda Wojtkiewicza (1999).
Wystawa skupi się na czterech wątkach z twórczości artysty: pejzażu, ciele, abstrakcji i ikonie.
Pejzaże komponowane z płaskich, geometrycznych form, malowane z różnych perspektyw, przywodzą na myśl ujęcia filmowe. Drugi temat, ciało, nie jest tu obiektem estetycznej kontemplacji, ale staje się niemal geometryczną formą, jest uproszczone, zrytmizowane i anonimowe — artysta dążył do ukazania ciała uświęconego, wyabstrahowanego z ziemskiej rzeczywistości.
Trzeci wątek, abstrakcja, w twórczości tego malarza odnosi się przede wszystkim do bytu najwyższego, do transcendencji, której emanację stanowi światło, także światło wiedzy i olśnienie. I wreszcie ikona — Jerzy Nowosielski poprzez nowoczesne „ikonowe” postrzeganie rzeczywistości wprowadził jedną uniwersalną normę, zarówno dla wczesnych przedstawień motywów świeckich, jak i późniejszych — religijnych. Nowatorskie spojrzenie na kanoniczność tematów religijnych dało możliwość przywrócenia tej tematyce jej pierwotnego znaczenia.
„Cztery typy obrazowania zestawione ze sobą stanowią niejako definicję twórczości Nowosielskiego. W każdym z motywów można dostrzec fascynację geometrią, w której zamyka się opisywanie doznań duchowych i doświadczeń jak najbardziej realnych, oraz mistyczną, pełną symboli wizję rzeczywistości. Patrząc na te obrazy, widz otrzymuje rzadką dzisiaj możliwość doświadczenia świata, w którym rzeczywistość jest emanacją absolutu” – czytamy na stronie internetowej Zachęty.
17.11.2023 – 04.02.2024
Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
kuratorzy: Anna Budzałek, Janusz S. Janowski
produkcja: Michał Kubiak, Michał Jachuła
współpraca: Zuzanna Andruszko
projekt ekspozycji: Lotne Studio (Barbara Sługocka, Julia Wróblewska)
montaż wystawy: Andrzej Bialik, Dariusz Bochenek, Remigiusz Olszewski, Grzegorz Ostromecki, Paweł Ostromecki
opieka konserwatorska: Michalina Sobierajska
komunikacja wystawy: Zofia Koźniewska, Milena Liebe, Alicja Malicka, Aleksandra Sienkiewicz
program towarzyszący wystawie: Elżbieta Dmochowska, Jędrzej Zakrzewski