Science Fiction Design. Kultowe meble z filmów i wystawa jak z przyszłości
Wystawa „Science Fiction Design. Od ery kosmicznej do metawersum” prezentowana jest w Vitra Schaudepot, części kompleksu Vitra Design Museum w Weil am Rhein (Niemcy). Ekspozycja bada zależności między światem science fiction a designem. Zaprezentowano ponad 100 obiektów w futurystycznej aranżacji argentyńskiego artysty i projektanta Andrésa Reisingera, uzupełnione o wybrane eksponaty z filmu i literatury.
Wystawa obejmuje szeroką perspektywę czasową – od wczesnych przykładów z początku XX wieku, przez erę Space Age lat 60. i 70., aż po współczesne projekty. Towarzyszą jej wybrane eksponaty z filmów i literatury.
Gatunek science fiction w literaturze pojawił się już w XIX wieku, gdy Mary Shelley i Jules Verne zaczęli opisywać techniczne wizje przyszłości oraz związane z nimi dylematy. Z czasem motywy te przeniosły się do filmu. Wystawa przypomina o jednym z jego najwcześniejszych przykładów – „Podróży na Księżyc” Georgesa Mélièsa. W kolejnych dekadach science fiction rozwijało się w literaturze, grafice i komiksie, zdobywając popularność dzięki autorom takim jak Isaac Asimov, H.G. Wells czy Stanisław Lem.
Od lat 50. tematy science fiction zaczęły stawać się rzeczywistością: pojawiły się pierwsze satelity, rozpoczęła się eksploracja przestrzeni kosmicznej, a USA i ZSRR podjęły wyścig o lądowanie na Księżycu. Te wydarzenia odcisnęły swoje piętno również na designie – Gae Aulenti, Eero Aarnio, Luigi Colani, Joe Colombo czy Verner Panton projektowali meble o organicznych formach i błyszczących powierzchniach z tworzyw sztucznych.
Wiele z tych projektów trafiło do filmów science fiction i stało się ich wizualnymi znakami rozpoznawczymi. Na wystawie można zobaczyć m.in. fotel Djinn Oliviera Mourgue’a z filmu „2001: Odyseja kosmiczna”, Tomato Chair Eero Aarni’a z „Men in Black” czy Ribbon Chair Pierre’a Paulina z „Blade Runner 2049”.
Nowe narzędzia, takie jak projektowanie komputerowe i druk 3D, pozwoliły rozwinąć futurystyczną estetykę także w designie. Przykładem jest Aluminum Gradient Chair (2013) autorstwa Jorisa Laarmana – pierwsze krzesło wykonane w technologii druku 3D z metalu. W obliczu dzisiejszych planów eksploracji kosmosu mówi się już o „drugim Space Age”. Jednocześnie dla młodego pokolenia projektantów nową przestrzenią eksperymentu staje się metawersum.
Wystawa prezentuje twórczość Andrésa Reisingera, prawdopodobnie najbardziej znanego dziś artysty i projektanta tworzącego niemal wyłącznie dla metawersum. Jego cyfrowe dzieła, często przedstawiające meble, są sprzedawane jako NFT i przyciągają ogromną uwagę. Perfekcyjnie zainscenizowane krajobrazy marzeń Reisingera oddają estetykę i wrażliwość cyfrowego pokolenia, nawiązując jednocześnie do obrazów znanych z dawnych filmów science fiction.
Zaprezentowane są m.in. jego „Shipping Series” oraz Hortensia Chair (2018) – zabawny, a zarazem futurystyczny obiekt, który artysta najpierw stworzył jako NFT, a dopiero później jako realny mebel.
Reisinger odpowiada również za koncepcję wizualną całej ekspozycji. Jak sam podkreśla, inspirował się twórczością argentyńskiego pisarza Jorge Luisa Borgesa, w której głównym motywem są lustra – symbole przejścia do innych rzeczywistości.
W aranżacji wystawy lustra odgrywają kluczową rolę: łączą różne światy, czasy i perspektywy, by pokazać, że granice między rzeczywistością a wyobraźnią są coraz bardziej płynne – i z czasem staną się jeszcze płynniejsze.