Nie przegap: Wystawa „Uchylić fałdy zasłon. Lilly Reich” w Krakowie
Lilly Reich to jedna z pierwszych kobiet zajmujących się profesjonalnie dizajnem i architekturą wnętrz, współpracowniczka i partnerka Miesa van der Rohe, współautorka wielu jego słynnych projektów. Jej spuścizna została na wiele lat zasłonięta grubą kotarą, która powoli zaczyna się odsuwać. Przekonać się o tym będzie można na wystawie „Uchylić fałdy zasłon. Lilly Reich” w Galerii Domu Norymberskiego w Krakowie. Wernisaż odbędzie się już 22 października o godzinie 17.00. Organizatorzy zaplanowali również wydarzenia towarzyszące.
Lilly Reich urodziła się 16 czerwca 1885 roku w Berlinie. Po ukończeniu szkoły średniej zdobyła zawód hafciarki i początkowo zajmowała się projektowaniem tkanin i tekstyliów. W 1908 roku praktykowała w słynnych Wiedeńskich Warsztatach, a jej pierwsze indywidualne zlecenia obejmowały projekty witryn i ekspozycji wystawowych dla sklepów czy domów towarowych. W 1924 roku dołączyła do zespołu projektantów pracujących dla Frankfurckich Targów i wyjechała do heskiej stolicy, gdzie spotkała Miesa van der Rohe. Pracowała, jako jedyna kobieta projektująca całe mieszkania, przy powstawaniu słynnego osiedla mieszkaniowego Weißenhof w Stuttgarcie, co zaowocowało posadą dyrektorki artystycznej niemieckiej prezentacji na Wystawie Światowej w Barcelonie, w 1929 roku. Mies van der Rohe objął wtedy funkcje głównego architekta, a oboje wymieniani byli jako autorzy całości ekspozycji, w tym Pawilonu Barcelona. Dopiero z czasem udział Reich w tym przedsięwzięciu został pominięty. Para pracowała razem również nad realizacją projektów domów dla prywatnych zleceniodawców: Josefa Estersa i Hermanna Lange w Krefeld oraz willi dla rodziny Tugendhatów w Brnie. Lilly Reich zaprojektowała mieszkania w ramach berlińskiej wystawy budowlanej zatytułowanej „Mieszkanie naszych czasów”, która miała miejsce w 1931 roku i do udziału w której zaproszono najbardziej znanych ówczesnych architektów. Gdy rok wcześniej Mies van der Rohe został dyrektorem założonego w 1919 roku przez Waltera Gropiusa Bauhausu Reich objęła kierownictwo warsztatów tkackich. Oboje pracowali na uczelni aż do jej zamknięcia przez nazistów w 1933 roku. Po emigracji Miesa van der Rohe do USA pojechała do niego w odwiedziny na krótko przed wybuchem wojny. Uczestniczyła w jego pracach projektowych i zajęciach ze studentami architekta. Wróciła do Berlina we wrześniu 1939 roku. Wojnę przeżyła projektując i szyjąc ubrania. Zmarła na raka w 1947 roku.
Krytycy sztuki i architektury od lat zastanawiają się jaki wpływ na twórczość Miesa van der Rohe miała Lilly Reich i które z projektów do dzisiaj jemu przypisywanych były jej autorstwa. W ciągu swojej kariery projektantka wielokrotnie miała okazję współpracować z różnymi projektantami i architektami, a działalność ta nie przysłoniła jej twórczości i wkładu we wspólne realizacje. Zmiana w narracji nastąpiła po tym, jak Reich stała się wyłącznie współpracowniczką Miesa van der Rohe. Jej nazwisko pojawia się przy okazji ich współpracy w Stuttgarcie, potem znika w fałdzie, jaką stają się wspólne zlecenia. Badacze wskazują, że Mies van der Rohe zajmował się projektowaniem wnętrz i wystaw dokładnie w czasie, kiedy prywatnie i zawodowo związany był z Reich. Po latach okazało się, że wiele szkiców sporządzonych przy projektach domów Lange, Esters i Tugendhat zostało wykonanych jej ręką. We wspomnieniach Grety Tugendhat czy córki Hermanna Lange to ona była osobą odpowiedzialną za projekty wnętrz, często podejmowała decyzje samodzielnie, a kiedy podejmował je Mies to zawsze po konsultacjach z nią. Wiele mebli, które dzisiaj stały się ikonami dizajnu i są nadal produkowane, przypisuje się Miesowi, choć bez wątpienia to Reich była ich projektantką.
Wydarzenie obejmie wystawę współczesnych artystek, których prace korespondują z twórczością Lilly Reich, pokazy filmów oraz spotkanie z historyczką sztuki, Christiane Lange. Jej badania, wystawy i filmy skupiają się na ostatnich latach europejskiej twórczości Miesa van der Rohe, Lilly Reich i Bauhausu, jest autorką publikacji „Ludwig Mies van der Rohe & Lilly Reich: furniture and interiors”.
Artystki: Paweł Błęcki, Isabelle Enders, Monika Rościszewska, Juliane Schölß, Su-Ran Sichling, Małgorzata Szymankiewicz
Kuratorki: Iwona Demko, Renata Kopyto
23.10 – 17.11.2023
Wernisaż: 22.10.2023, godz. 17.00
Galeria Domu Norymberskiego
ul. Skałeczna 2, 31-096 Kraków
Więcej:
