Sąsiedzka przystań na gdyńskim Witominie. Miejsce spotkań i rozmów
Architektura może pełnić ważną społeczną funkcję. Integrować, tworzyć przestrzeń do spotkań i wymiany myśli. Taka idea przyświecała koncepcji Przystani Widna 2A, którą we wrześniu 2023 roku oddano do użytku mieszkańcom gdyńskiej dzielnicy Witomino. Za projekt odpowiadają trzy pracownie – PB/Studio, Studiomania oraz IPA Ipreferanalog.
Autor: MB
Zdjęcia: Nate Cook (architektura), Jakub Piórkowski (wnętrza)
To jeden z najlepszych przykładów architektury zaangażowanej społecznie w Polsce ostatnich kilku lat. Inicjatorzy przystani chcieli stworzyć przestrzeń publiczną, która będzie miejscem spotkań, relaksu, aktywności na świeżym powietrzu i interakcji mieszkańców Witomina. Projekt uwzględniać miał potrzeby osób z różnych grup wiekowych i społecznych. Architekci w myśl zasady "mniej znaczy więcej" posłużyli się tu prostą bryła, którą wpisali w kontekst miejsca i pobliskie blokowiska.
Obiekt zlokalizowany jest na trudnej działce, położonej tuż przy głównym skrzyżowaniu dzielnicy. Jednym z wyzwań projektowych stało się więc odseparowanie miejsca od hałasu ulic i miejskiego gwaru,. Twórcy koncepcji architektonicznej zaproponowali, aby budynek pełnił funkcję bariery akustycznej - zamykał się od strony jezdni i otwierał na wewnętrzny plac.
To właśnie wewnętrzne patio w formie amfiteatru jest sercem projektu. Niczym antyczna agora stworzyło plac, wokół którego ma toczyć się aktywność mieszkańców dzielnicy. Przy placu zaaranżowano też siedziska, które przydadzą się podczas organizowanych na zewnątrz spotkań, koncertów czy plenerowych seansów filmowych. Pomiędzy nimi umiejscowiono donice na zieleń oraz stoły szachowe, które zaplanowano z myślą o starszych mieszkańcach.
Jednym z pomysłów na zniwelowanie hałasu jest fontanna posadzkowa - szum wody doskonale maskuje dźwięki ulicy. Naukowcy udowodnili też, że dźwięk ten działa kojąco na układ nerwowy, wycisza i relaksuje.
Jak podkreślają inicjatorzy projektu, podczas budowy nie wycięto żadnego drzewa, a cztery kolidujące z inwestycją przesadzono. Zasadzono 17 nowych drzew, pojawiły się też ozdobne trawy. Mieszkańcy korzystający z tej przestrzeni mogą również spędzać czas na tarasach rekreacyjnych, które dostępne są zarówno ze skweru, jak i z wnętrza obiektów.
Minimalistyczne budynki, niczym proste białe pudełka, zamknęły plac od strony ruchliwych ulic. Bryłę celowo rozbito na dwie części, co pomogło stworzyć wizualną bramę do osiedla i przystani oraz dostosować ja do istniejących ciągów pieszych i trawników. W jednym skrzydle znajduje się Centrum Sąsiedzkie, w drugim zaś Biblioteka.
„Elewacja od strony ulicy wykonana jest z drewnianych żyletek, które dzięki swej tektonice wpływają na efektywność elewacji jako ekranu akustycznego oraz zapewniają podstawę dla roślin pnących” - wyjaśniają twórcy projektu. Ułożone schodkowo drewniane panele tworzą rytmiczną i bardzo geometryczną kompozycję.
Od strony placu króluje biel. Tynk na ścianach budynków wizualnie harmonizuje z posadzką skweru wykonaną z jasnych płyt terazzo, którą w jednym miejscu urozmaicono bordowymi wstawkami.
Te motywy kolorystyczne i materiałowe płynnie przechodzą do wnętrza sąsiedzkiego centrum i biblioteki. Oprócz koloru bordo i motywu lastryko odnajdziemy tu drewniane zabudowy w odcieniu zewnętrznej elewacji.
Przystań Widna 2A to część większego projektu gdyńskiej sieci sąsiedzkich stref. W ciągu pięciu lat powstały już cztery takie miejsca – na Oksywiu, Wielkim Kacku, przy ulicy Cisowej oraz na osiedlu Zamenhofa – Opata Hackiego. Stworzono też trzy sale sąsiedzkie w Przystaniach: przy ulicy Chabrowej 43, Łowickiej 51 oraz Wiczlińskiej 50A. Przystań na Witominie jest pierwszą, którą wybudowano od zera, a realizację obiektu poprzedziły rozmowy z mieszkańcami dzielnicy na temat ich oczekiwań.
Zobacz także:
