Biżuteria dla domu – pomost pomiędzy nowoczesnością i tradycją
Studenci School of Form Uniwersytetu SWPS, projektantka biżuterii Anna Orska oraz mistrzowie szkła kryształowego z Huty Julia w Piechowicach połączyli siły, dzieląc się doświadczeniem, wiedzą i umiejętnościami w projekcie „Biżuteria dla domu”. W efekcie współpracy powstały przedmioty do wnętrz pokazujące nowe zastosowania szkła szlifowanego oraz możliwości połączenia technologii z rękodziełem.
Wspólny projekt edukacyjny School of Form, Anny Orskiej i Huty Julia to próba połączenia dwóch, pozornie odległych, od siebie światów. Nowoczesnego projektowania opartego na technologii i tradycyjnego rzemiosła, w którym człowiek stanowi niezastępowalny element procesu. To także chęć zainspirowania młodych projektantów, by w swoich twórczych poszukiwaniach, sięgali do doświadczenia i warsztatu mistrzów, którzy od wielu pokoleń tworzą niepowtarzalne przedmioty.
Istotnym celem projektu było podkreślenie, że naszym społecznym obowiązkiem i odpowiedzialnością jest zadbanie o to, by sztuka rękodzieła – szczególnie lokalnego, charakterystycznego dla naszego kraju – nie odeszła w zapomnienie – mówi Sara Boś, kierowniczka pracowni robotycznej i digital.
Szkło kryształowe uwolnione z kredensowego zapomnienia
Szkło kryształowe postrzegane było jako relikt przeszłości. PRL-owskie kredensy w babcinych mieszkaniach, w których za witrynami piętrzą się kieliszki, wazy, półmiski. Huta Julia w Piechowicach nadała szkłu szlifowanemu całkiem nową jakość. Korzystając z kilkusetletnich metod rzemieślniczych, mistrzowie z huty łączą tradycję z funkcjonalnością, zapraszając do celebracji kryształu na naszych stołach.
Nowoczesność powinna spotkać się z rzemiosłem, które nie jest skansenem, a źródłem inspiracji dla współczesnych projektantów. Projekt zrealizowany wraz z Anną Orską i studentami School of Form to krok w przyszłość, która korzysta z nowoczesnych technologii i nie zapomina o naszym dziedzictwie oraz rzemieślniczej tradycji. A wręcz przeciwnie –kultywuje ją i rozwija dla kolejnych pokoleń, tworząc nowe oblicze rzemiosła – mówi Agnieszka Browarny, prezes Huty Julia w Piechowicach.
Rzemiosło i rękodzieło – źródłem inspiracji do nowych zastosowań
Anna Orska, projektantka biżuterii artystycznej, autorka marki ORSKA, od lat przemierza świat i Polskę, odkrywając miejsca słynące z unikalnych technik rękodzielniczych. W swoich podróżach dotarła właśnie do Piechowic, by poznać historie oraz warsztat hutników i zdobników z ostatniej huty szkła kryształowego w Polsce. Do udziału w tej wyjątkowej przygodzie zaprosiła studentki i studentów School of Form Uniwersytetu SWPS.
Młodzi adepci wzornictwa mieli za zadanie stworzenie biżuterii dla domu z wykorzystaniem elementów szkła kryształowego powstałych w hucie. Pod okiem Anny Orskiej, mistrzów z huty i swoich wykładowców studenci podjęli wyzwanie pracy z nowym materiałem i technikami. W efekcie powstały oryginalne obiekty pokazujące nowe zastosowania szkła kryształowego, ale także opowiadające unikalne historie o wartości przedmiotów, którymi się otaczamy.
Studenci stworzyli: ozdobę na stół, inspirowaną koronkową serwetką („Grechy”, autorki: Anastazja Derenowska, Yelyzaveta Gordiy, Anastasiia Karpenko), misę do medytacji („RitualBowl” autorzy: Gulce Yergal, Taleb Bonilla), ozdobną plombę na dziurę w ścianie („Flaws” autorzy: Jagoda Harton, Matylda Wolwowicz, Jakub Walter), firankę ze szkła („Firanka Julia” autorki: Julia Bujak, Julia Karnaś ) oraz wizjer ze szkła kryształowego („Peephole” autorzy: Yagmur Incekulak, Ayberk Kaya, Egehan Yelgen).
Wierzę, że nowoczesna technologia może wspierać kilkusetletnie rzemiosło. Nie musi być zagrożeniem, może być szansą. Razem ze studentami School of Form chcieliśmy pokazać, że połączenie wieloletniego doświadczenia z nowymi możliwościami, niemal z innego świata, może otworzyć drzwi, o których nikt jeszcze nawet nie pomyślał – mówi Anna Orska, projektantka biżuterii artystycznej ORSKA.
Technologia w służbie tradycji – biżuteria dla domu
Głównym bohaterem projektowanych przedmiotów było szkło kryształowe i wyeksponowanie jego wyjątkowych cech – faset, które odbijają światło. Studentki i studenci podczas wizyty w hucie zapoznali się z całym procesem produkcji szkła – od projektów szlifu, przez wytapianie, do ręcznej obróbki szlifów. Podczas pracy koncepcyjnej postawili przed sobą wyzwanie połączenia tradycyjnych metod rzemieślniczych z technologią. Każdy zespół projektowy z wykorzystaniem gotowych form hutniczych zaprojektował własne szlify, na bazie których powstały komponenty, które następnie połączono z metalowymi elementami. Do ich obróbki wykorzystany został robot KUKA z pracowni robotycznej School of Form. Studenci pracowali nad połączeniem tych dwóch materii pod opieką wykładowczyni – Sary Boś. Pracowaliśmy z technologiami, które mamy już opracowane. Największym wyzwaniem było spójne połączenie ze sobą tak wielu elementów: kryształu i metalowych komponentów wytwarzanych przez robota. Doświadczenie pracy z pełnymi pasji technologami z Huty Julia i Anną Orską było dla nas źródłem wielu inspiracji. Przede wszystkim była to lekcja nowoczesnego projektowania w poszanowaniu rękodzieła i tradycji – dodaje Sara Boś, kierowniczka pracowni robotycznej i digital.
Warsztat połączony z wiedzą o człowieku – sam przedmiot to nie wszystko
Program studiów w School of Form ukierunkowany jest na poszukiwanie nowych rozwiązań projektowych z myślą o człowieku, społeczeństwie i środowisku naturalnym. W trakcie zajęć studenci zdobywają nie tylko warsztat pracy z różnymi technikami i narzędziami, ale także wiedzę o kontekście humanistycznym lub społecznym podejmowanego zagadnienia. Tak było również w przypadku przedmiotu Projekt Biznes, zrealizowanego z Anną Orską i Hutą Julia.
Zależało nam, by studenci podczas projektowania biżuterii dla domu, zagłębili się w kulturowy kontekst przedmiotów codziennego użytku, którym nadajemy szczególne, często „magiczne”, znaczenie. Bazowaliśmy także na badaniach socjologicznych, które pokazały, że ważny jest nie tylko sam przedmiot, ale i historia o nim. Odpowiednia narracja stanowi dopełnienie doświadczenia kupującego i wpływa na zwiększenie subiektywnej wartości obiektu – opowiada dr Joanna Jeśman, kulturoznawczyni, wykładowczyni School of Form.
W ten sposób powstały wyjątkowe historie do każdego projektu biżuterii dla domu. Nabywając produkt, możemy zapoznać się z opowieścią, która stoi za zaprojektowanym przedmiotem. We współpracy ze School of Form Uniwersytetu SWPS Anna Orska zrealizowała także film dokumentalny „Rzemiosła świata według Orskiej – szkło kryształowe”. Więcej informacji oraz opis projektów studentów School of Form: https://www.sof.edu.pl/pl/bizuteria-dla-domu
