Żegnaj Papciu!
Kolekcjonował kaktusy, nie znosił białych mebli, a tym co, najbardziej w życiu lubił była praca – rysował więc bez przerwy. Na jego komiksach o Tytusie, Romku i A’Tomku wychowało się kilka pokoleń Polaków. Nie żyje Henryk Jerzy Chmielewski, znany jako Papcio Chmiel. Jeden z ojców polskiego komiksu odszedł od nas 21 stycznia w wieku 97 lat.
Autor: IZ
Zdjęcia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Henryk_Jerzy_Chmielewski, fot. Dawid Skoblewski, Dom Spotkań z Historią, czarno-biała wersja redakcja
Henryk Jerzy Chmielewski urodził się w Warszawie 7 czerwca 1923 roku. Walczył w Powstaniu Warszawskim pod pseudonimem Jupiter. Po wojnie służył w Wojsku Polskim jako artylerzysta. Później pracował jako „chłopak od wszystkiego”, a potem jako grafik i publicysta w „Świecie Przygód” i „Świecie Młodych”. Pierwsze komiksy narysował w 1947 roku. Małpka Tytus – główny bohater serii o Tytusie, Romku i A’Tomku narodziła się w 1957 roku. W pierwszych publikacjach przedstawiających przygody szympansa (ukazujących się w „Świecie Młodych”) narzucano Chmielewskiemu co Tytus miał robić, tak, aby przypodobać się ówczesnej władzy – to był harcerzem, to poleciał w kosmos, a gdy Związek Radziecki stawiał na loty kosmiczne, a w Angolii wspomagał partyzantkę komunistyczną, a w Londynie za szybą sklepu oglądał polską szynkę eksportową.
A’Tomek: Kici, kici… Truś truś… Jak się woła na małpę? Romek: Cip, cip… Ty Tusz! Zejdź z lampy, a dostaniesz banana. A’Tomek: Nie ma imienia Tytusz, tylko Tytus. Imieniny obchodzi 6 lutego. (cyt. KSIĘGA I)
Pierwsze książkowe wydanie komiksów Chmiela zostało opublikowane w 1966 roku („Tytus, Romek i A'tomek. Księga pierwsza: Tytus zostaje harcerzem”). Najlepsze zeszyty ukazywały się w latach 70. XX wieku („Tytus poprawia dwójkę z geografii Polski”, „Tytus na Dzikim Zachodzie” i „Ochrona zabytków”).
W latach 90. bohaterowie komiksów Chmielewskiego przestali być harcerzami, a scenariusze reagowały na bieżącą sytuację społeczno-polityczną w kraju. Tytus wstępował do Nato, został graficiarzem, internautą...W jego ostatnich zeszytach, jak twierdził Papcio, Tytus, Romek i A'Tomek „mają na głowie całkiem inne sprawy, nie odzwierciedlają już współczesnego życia” (cyt. za Agata Napiórkowska „Jak oni pracują”). Papcio wyszukiwał wiadomości historyczne i na tym opierał swoją pracę osadzając akcję komiksów w historycznych wydarzeniach (Powstanie Warszawskie, bitwa pod Grunwaldem).
Nakład wszystkich jego komiksów szacuje się na 10 milionów egzemplarzy.
Oprócz serii komiksów Henryk Jerzy Chmielewski napisał trzy książki autobiograficzne „Urodziłem się w Barbakanie” oraz „Tarabanie w Barbakanie”.
Został on odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Uśmiechu i Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".
– Czytałeś Norwida? – A kto go napisał? (cyt. KSIĘGA XVII)
– Za zasługi wojenne dekoruję cię… – Wolałbym banana. (cyt. „Tytus, Romek i A’Tomek w bitwie warszawskiej 1920”)
