W Val di Fiemme nie będziesz się nudzić przez cały rok. Co robić w najpiękniejszej dolinie Dolomitów?
W środku malowniczych Włoskich Alp znajduje się Val di Fiemme, region, który zachwyca swoją naturalną urodą przez cały rok - od zimowego szaleństwa na stokach po letnie wędrówki po górskich szlakach. Ta urocza dolina położona w regionie Trentino słynie z doskonałych warunków narciarskich oraz bogatej oferty atrakcji turystycznych i kulturalnych, które przyciągają turystów z całego świata.
Zimowa stolica Dolomitów
Val di Fiemme to spełnienie narciarskich marzeń. W dolinie znajduje się 5 ośrodków narciarstwa alpejskiego, słynna skocznia Trampolino Dal Ben, co roku odbywają się tu też biegi Tour de Ski, a w 2026 roku zagoszczą XXV Zimowe Igrzyska Olimpijskie.
Dzięki zaawansowanej technologii naśnieżania, ze stoków można korzystać od listopada aż do końca kwietnia. Do dyspozycji jest 110 kilometrów tras, a na jednym skipassie można korzystać ze wszystkich 5 ośrodków. Ale Val di Fiemme to nie tylko świetnie przygotowane trasy, podczas szusowania na nartach można podziwiać majestatyczną górę Latemar oraz szczyty Pale di San Martino, które zostały uznane za obiekty światowego dziedzictwa UNESCO. W pobliżu stoków znajduje się także park krajobrazowy Paneveggio Pale di San Martino, w którym nietrudno spotkać dzikie zwierzęta.
Na tym nie koniec. Val di Fiemme to również idealna destynacja dla miłośników narciarstwa biegowego. Liczne trasy (łącznie aż 150 km!) zapewniają doskonałą zabawę i możliwość podziwiania piękna alpejskiej przyrody podczas aktywności fizycznej. Odnajdą się tu zarówno doświadczeni narciarze, którzy mogą spróbować sił w miejscu, gdzie trzykrotnie odbyły się Mistrzostwa Świata w narciarstwie klasycznym; oraz początkujący amatorzy tego sportu. W Val di Femme znajdują się także dwa nowoczesne stadiony do narciarstwa biegowego – oświetlony nocą obiekt w Lago di Tereso oraz Passo Lavazé-Oclini położony na wysokości 1800 m n.p.m.
Również najmłodsi narciarze nie będą się tu nudzić – przede wszystkim mogą szkolić swoje umiejętności pod okiem jednego z 120 instruktorów i szusować po specjalnych stokach dla początkujących. Dla dzieci przygotowano też pełne atrakcji przedszkola oraz parki śnieżne do zabawy na świeżym powietrzu.
Nie tylko narty
Od stoków odpocząć można na jednym z licznych szlaków pieszych. Bez obaw, każdy znajdzie tu dla siebie trasy o odpowiednim poziomie trudności – od łatwych, płaskich spacerowych ścieżek po wymagające via ferraty. Podczas spacerów natkniecie się m.in. na tradycyjne alpejskie chatki, kamienne kościoły, stare mosty, gęste lasy, a nawet park sztuki RespirArt położony na wysokości 2200 m n.p.m. Niezapomnianym przeżyciem jest nocny spacer po dolinie wraz z przewodnikiem, przejazd psim zaprzęgiem lub przejażdżka rowerem fatbike, który z łatwością radzi sobie także po ośnieżonych ścieżkach.
Jazz i góry? Jeśli przyjedziecie tu w marcu przekonacie się, że to połączenie idealne. Przez 10 dni na placach miasteczek, w górskich chatkach, barach czy klubach rozbrzmiewa głośna muzyka. Festiwal Dolomiti Ski Jazz już od 26 lat cieszy ucho jazzową nutą na tle alpejskich krajobrazów, a większość koncertów jest darmowa. Pod koniec lata w Dolomitach znów rozbrzmiewa muzyka. I Suoni delle Dolomiti to festiwal, który zapewnia niezapomniane wrażenia, odbywa się bowiem głównie na górskich szczytach - Latemar, Catinaccio, Marmolada, Pale di San Martino i pasmach Dolomitów Brenty. Wśród festiwalowych wydarzeń znajdą coś dla siebie fani muzyki klasycznej, ludowej, piosenki autorskiej, muzyki etnicznej, rocka czy jazzu.
Lato pełne przyjemności
Choć zima przyciąga większość turystów do Val di Fiemme, to wiosenne i letnie miesiące również oferują wiele atrakcji i możliwości spędzenia czasu na świeżym powietrzu. Dolina usiana jest malowniczymi miasteczkami, które od XII wieku tworzą Magnifica Comunità della Val di Fiemme, społeczność i wspólnotę, która niegdyś cieszyła się niezależnością i miała status republiki. Dziś Comunità dba o rozwój regionu, a jej wizytówką jest wspaniałe renesansowe palazzo w Cavalese, w którym znajdują się także galeria i muzeum miejskie.
Będąc w Cavalese warto też zajrzeć do kościoła św. Piotra i Pawła, gdzie można podziwiać wyjątkowe freski i architekturę lub po prostu powłóczyć się po uliczkach i zaułkach miasteczka. Po drodze wejdźce na chwilę do pracowni rzemieślniczych, w których można obejrzeć, jak powstają wyroby z drewna, ceramiki czy haftowane produkty. W Cavalese wybierzcie się także do tamejszego muzeum sztuki nowoczesnej, by poznać m.in. twórczość współczesnych artystów z regionu.
Mapa alpejskich smaków
Wreszcie, Val di Fiemme słynie z tradycyjnej kuchni regionu Trentino, gdzie turyści mogą delektować się lokalnymi specjałami w jednej z licznych restauracji albo w górskich schroniskach. Jakość tamtejszej gastronomii gwarantuje bliska współpraca producentów z rolnikami, dostęp do krystalicznie czystej górskiej wody oraz tradycje i przepisy używane od kilkuset lat. Jednym ze specjałów, których warto spróbować, są wyśmienite sery - Caprino di Cavalese, Puzzone di Moena, Moena Blu, Cuor di Fassa czy Monteson. Proces produkcji serów można obejrzeć na własne oczy w fabryce Caseificio Sociale Val di Fiemme.
Kuchnia Trentino obfituje też w wyśmienite wędliny (speck, salami, szynkę Lardo Magro i kiełbasy), dania z dziczyzny i obowiązkową polentę. Tamtejszym specjałem jest canederli, czyli knedle z chleba z wędzoną szynką. Na deser koniecznie trzeba spróbować słynnego strudla z regionalnymi jabłkami.
Jako aperitif kieliszek grappy lub Trentodoc, wina musującego wytwarzanego z odmiany winogron rosnącej jedynie w regionie Trentino. Wino wytwarzane jest metodą classico, a proces jego dojrzewania może zająć nawet 10 lat. Ten górski szampan uchodzi za jeden z najlepszych tego typu trunków we Włoszech. By podejrzeć proces produkcji lokalnych win można odwiedzić winnicę Cembrani DOC położoną w malowniczej dolinie Cembra albo winnicę braci Pelz lub rodziny Zanotelli.
Val di Fiemme to również lokalni producenci i manufaktury. Jedną z nich jest rodzinny browar Birra di Fiemme mieszczący się w miasteczku Masi di Cavalese. Od 1999 roku wytwarza kraftowe piwo na bazie górskiej wody i piwowarskiej tradycji, która od wieków gościła w Dolomitach. Koniecznie spróbujcie też tamtejszych miodów, smak tych górskich wyrobów jest nieporównywalny do produktów, które powstają na niższych wysokościach.
Więcej informacji o regionie Val di Fiemme znajdziecie na www.visitfiemme.it.