Katarzyna Krakowiak-Bałka wsłuchuje się w głos roślin. Jej dźwiękową ikebanę można zobaczyć i posłuchać w Tokio
Instalacja Katarzyny Krakowiak-Bałki to wyjątkowa okazja do przeżycia japońskiej tradycji ikebany w nowoczesnej, dźwiękowej odsłonie. Fundacja Sogetsu w Tokio zaprasza do odwiedzenia kamiennego ogrodu „Tengoku”, by w towarzystwie dźwięków kwiatów doświadczyć kontemplacji przestrzeni pełnej ciszy i subtelnych brzmień.
Autor: MB
Tokijski ogród kamienny "Tengoku" (co oznacza "Niebo"), należący do Fundacji Sogetsu, zamienił się w przestrzeń przepełnioną niecodziennymi, magicznymi dźwiękami. Katarzyna Krakowiak-Bałka, polska artystka znana ze swoich eksperymentalnych instalacji dźwiękowych i przestrzennych, stworzyła projekt zatytułowany „Keeping flowers alive. Acoustic ikebana", który jest połączeniem architektury, dźwięku i natury, a jednocześnie formą hołdu dla tradycji ikebany – japońskiej sztuki aranżacji kwiatów.
W instalacji „Keeping flowers alive. Acoustic ikebana” Katarzyna Krakowiak-Bałka przenosi estetykę ikebany w przestrzeń dźwiękową, tworząc formy dźwiękowe przypominające kompozycje kwiatowe. Dzieło Krakowiak-Bałki jest pełne symboliki i odniesień do kultury japońskiej oraz nowoczesnych technologii, które pozwalają uchwycić nieuchwytną naturę roślin i ich „głos”. Projekt realizowany we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza i Zachętą – Narodową Galerią Sztuki w Warszawie, a także przy wsparciu Instytutu Polskiego w Tokio, dostępny jest dla zwiedzających w Ogrodzie Fundacji Sogetsu do 20 listopada 2024 roku.
Fundacja Sogetsu, założona w 1927 roku przez Sofu Teshigaharę, kultywuje tradycję ikebany, ale w formie odbiegającej od klasycznych zasad. Sogetsu stawiał na ekspresję indywidualną, co stało się inspiracją dla polskiej artystki, która z tradycji tej wybrała esencję: wykorzystanie pustki jako elementu kompozycji. Krakowiak-Bałka zrealizowała swoje dzieło właśnie w „Tengoku”, ogrodzie zaprojektowanym przez słynnego projektanta i architekta krajobrazu Isamu Noguchiego – przestrzeni zorientowanej na harmonię między naturą a sztuką. „Acoustic ikebana” nie opiera się na kwiatach, ale na dźwiękach – z głośników rozmieszczonych w całym ogrodzie emanują delikatne brzmienia inspirowane naturą, które są uzupełnione o tkaninę reagującą na akustykę otoczenia.
Sercem instalacji jest czerwona lilia, Lycoris radiata – symbol życia i śmierci, który w kulturze japońskiej niesie głębokie znaczenia. Ten piękny, ale trujący kwiat tworzy kontrast pomiędzy fascynującym wyglądem a potencjalnym zagrożeniem. Artystka używa także mikrofonów kontaktowych, by wzmacniać najsubtelniejsze dźwięki roślin, tworząc zmysłowe wrażenie rozmowy między żywymi organizmami a ich otoczeniem.
Instalacja Krakowiak-Bałki jest nie tylko artystycznym doświadczeniem, ale także refleksją nad nowoczesnymi technologiami w dialogu z naturą. Podążając za ideą ikebany Sogetsu, gdzie pustka między elementami kompozycji ma kluczowe znaczenie, artystka kreuje przestrzeń, w której cisza i dźwięk są równie istotne, co widoczna materia. Krakowiak-Bałka poszukuje harmonii między technologią a światem przyrody, czerpiąc z obu, by wyrazić piękno i nietrwałość życia.
Katarzyna Krakowiak-Bałka to uznana polska artystka, która tworzy rzeźby, instalacje dźwiękowe i obiekty przestrzenne. Jej prace prezentowane były m.in. na Biennale Architektury w Wenecji, a także w Barcelonie i Paryżu. Krakowiak-Bałka identyfikuje się również jako ogrodniczka, dzięki czemu jej podejście do sztuki zawiera w sobie głębokie zrozumienie dla świata natury. Jej dzieła, jak „Keeping flowers alive. Acoustic ikebana”, są dowodem na to, że współczesna sztuka może łączyć najnowsze technologie z refleksją nad naturą i kulturą.
