Malarstwo krajów nordyckich w Muzeum Narodowym w Warszawie
Pod koniec 2022 roku w Muzeum Narodowym w Warszawie będzie można podziwiać arcydzieła malarstwa nordyckiego. „Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910” to pierwsza w Europie Środkowo-Wschodniej przekrojowa prezentacja twórczości artystów i artystek ze Szwecji, Danii, Norwegii, Finlandii i Islandii. Wśród pokazywanych prac znajdzie się m.in. obraz Melancholia Edvarda Muncha. Wystawę można będzie zwiedzać od 18 listopada 2022 do 5 marca 2023 r.
Edvard Munch (1863–1944, Norwegia)
Melancholia
1900–1901
olej, płótno
Munch-museet, Oslo
nr inw. MM.M.00012
Dzika przyroda Północy, odwieczne tradycje i nowe prądy w sztuce „Przesilenie…” jest zaproszeniem do odkrywania bogactwa malarstwa krajów Północy Europy. W siedmiu salach znajdzie się aż 105 dzieł, które przyjadą do MNW z 22 muzeów i galerii w Szwecji, Norwegii, Danii, Finlandii i Islandii. Poza wspomnianym obrazem Edvarda Muncha na wystawie będzie można poznać prace takich artystów i artystek jak Anna Ancher, Michael Ancher, Nicolai Astrup, Richard Bergh, Axeli Gallen-Kallela, Pekka Halonen, Vilhelm Hammershøi, Hanna Hirsch-Pauli, Marie Krøyer, Peder Severin Krøyer, Carl Larsson, Erik Werenskiold, Anders Zorn.
Emocjonalny wymiar malarstwa oraz relacja człowieka z przyrodą to główne wątki ekspozycji. Narracja wystawy będzie skoncentrowana wokół tematów charakterystycznych dla sztuki Północy, takich jak przyroda, dom i rodzina, mity i legendy, ludowość, pejzaż nastrojowy oraz psychika człowieka. Poruszone zostaną dwa zagadnienia z pogranicza kultury artystycznej i życia społecznego: działalność malarek oraz kolonii artystów w Skagen.
Ásgrímur Jónsson (1876–1958, Islandia)
Z Bíldudal
1905
olej, płótno
Listasafn Íslands / National Gallery of Iceland / SG
fot. Listasafn Íslands / National Gallery of Iceland / SG
Malarstwo, w którym zakochał się świat
Sztuka krajów Północy z przełomu XIX i XX wieku cieszy się popularnością wśród odbiorców i uznaniem krytyków na całym świecie. Dzięki wystawom zorganizowanym w Skandynawii, Europie Zachodniej i w USA publiczność mogła się przekonać o najwyższym poziomie artystycznym malarstwa nordyckiego i jego wyjątkowości na tle europejskim. Dzieła z tego regionu można znaleźć w kolekcjach najważniejszych muzeów na świecie. Wystawa w Muzeum Narodowym w Warszawie przybliży to wyjątkowe malarstwo polskiej publiczności.
Michael Ancher (1849–1927, Dania)
Dziewczyna ze słonecznikami
1889
olej, płótno
SMK, National Gallery of Denmark
fot. SMK, National Gallery of Denmark
Wspólne wątki
Kuratorzy wystawy Agnieszka Bagińska i Wojciech Głowacki zwrócili również uwagę na relacje między twórczością artystów polskich i nordyckich. – „Wystawa zostanie wzbogacona o wybrane obrazy polskich artystów tego czasu, żeby zwrócić uwagę na zaskakujące podobieństwa między malarstwem polskim i nordyckim pod względem tematyki, konwencji przedstawiania i źródeł inspiracji. Mamy nadzieję, że prezentacja przyczyni się do zmiany w postrzeganiu sztuki tego okresu, w którym wciąż dominuje perspektywa zachodnioeuropejska” – zapowiadają twórcy ekspozycji.
Richard Bergh (1858–1919, Szwecja)
Nordycki letni wieczór
1899–1900
olej, płótno
Gothenburg Museum of Art
fot. Gothenburg Museum of Art
Niespieszna kontemplacja
Nastrojowe malarstwo Północy będzie można oglądać w specjalnie zaprojektowanej przestrzeni Muzeum. Za projekt architektoniczny wystawy odpowiada pracownia Jana Strumiłły. Autorzy pragnąc podkreślić więź północnego malarstwa z naturą wykorzystali naturalne materiały i wybrali subtelną kolorystykę, nawiązujące do zjawisk świetlnych Północy.
„Przesilenie...” efektem międzynarodowej współpracy
Wystawa powstała we współpracy z Gothenburg Museum of Art. Szwedzka instytucja wspierała projekt od początku, a także wypożyczyła na ekspozycję 35 dzieł sztuki ze swoich zbiorów. Wystawa warszawska powstała w odpowiedzi na prezentację sztuki polskiej przełomu XIX i XX wieku – „Młoda Polska. Polskie malarstwo fin de siècle” – zorganizowaną przez Gothenburg Museum of Art, Muzeum Narodowe w Warszawie i Instytut Adama Mickiewicza w 2018 roku.
Marie Krøyer (1867–1940, Dania)
Wnętrze z szyjącą dziewczyną
b.d.
olej, płótno
Art Museums of Skagen
nr inw. SKM1369
Przybliżyć kulturę Północy
Wystawie będzie towarzyszyć bogaty program wydarzeń dotyczących kultury krajów Europy Północnej, tamtejszego designu, relacji człowiek–natura, koncepcji życia i wychowania, sposobu malowania obrazów, w tym oddawania kolorów i gry światła. Program jest przygotowany z myślą o młodzieży, rodzinach, dorosłych, seniorach oraz osobach z niepełnosprawnościami. Zostanie wydany ilustrowany katalog, który będzie pierwszą w Polsce publikacją na temat sztuki nordyckiej.
Współpraca: Gothenburg Museum of Art
Patronaty honorowe: Ambasada Królestwa Danii w Warszawie, Ambasada Finlandii w Warszawie, Ambasada Królestwa Norwegii w Warszawie, Konsulat Honorowy Republiki Islandii w Warszawie, Ambasada Królestwa Szwecji w Warszawie
Kuratorzy: Agnieszka Bagińska, Wojciech Głowacki / Zbiory Sztuki Polskiej do 1914 r. MNW