Przez wiele lat była zapomnianą artystką. Pierwszą monograficzną wystawę Marii Michałowskiej pokaże Muzeum Architektury we Wrocławiu
Maria Michałowskia była jedną z kluczowych postaci wrocławskiej awangardy. Wystawa, kuratorowana przez Marikę Kuźmicz, stanowi pierwszą monograficzną prezentację dorobku artystki, zorganizowaną z okazji 100. rocznicy jej urodzin.
Maria Michałowska (1925–2018) była artystką o niezwykłej wszechstronności, której działalność obejmowała malarstwo, rysunek oraz fotografię. Choć przez ponad pięć dekad współtworzyła progresywne środowisko artystyczne Wrocławia, pozostając jedną z jego czołowych postaci, jej twórczość pozostaje wciąż stosunkowo mało znana. Wystawa we wrocławskim Muzeum Architektury ma na celu przywrócenie Michałowskiej należytego miejsca w historii polskiej sztuki współczesnej.
Ekspozycja ukazuje ewolucję artystyczną Michałowskiej, począwszy od jej malarskich początków w latach 60., przez okres intensywnej pracy w medium fotografii, aż po eksperymenty z zagadnieniami czasu i przestrzeni, które stały się kluczowe w jej twórczości od lat 70. Jednym z najważniejszych cykli na wystawie jest „Formy znikające”, który ilustruje fascynację artystki kolorem jako zjawiskiem, a także jej pogłębioną refleksję nad przemijaniem.
Michałowska brała udział w wielu istotnych wydarzeniach artystycznych, m.in. w Sympozjum Plastycznym „Wrocław '70”, była też uczestniczką wystaw konceptualnych, takich jak „SP. Sztuka Pojęciowa” (1970) czy „Atelier 72” w Edynburgu. Jej bliska współpraca z Galerią pod Moną Lizą i zainteresowanie „sztuką niemożliwą” Jerzego Ludwińskiego ukazuje, jak silnie rezonowała z najbardziej postępowymi nurtami artystycznymi swoich czasów.
Ekspozycja nie tylko prezentuje dorobek jednej z ważniejszych artystek wrocławskiej sceny, ale także stawia pytania o obecność i tożsamość artysty w sztuce. Michałowska, poprzez swoje liczne autoportrety i projekty fotograficzne, nieustannie badała granice między zacieraniem własnych śladów a budowaniem własnej tożsamości. Nie bez znaczenia jest także jej wieloletni związek z wybitnym artystą Zdzisławem Jurkiewiczem. Oboje wzajemnie dedykowali sobie prace, zachował się także zbiór ich niezwykłej korespondencji oraz dokumentacja z ich pobytu w Nowym Jorku, którą będzie można obejrzeć na wystawie.
Ekspozycji towarzyszy bogaty program edukacyjny, obejmujący oprowadzania kuratorskie, warsztaty i panele dyskusyjne, skierowane zarówno do dzieci, młodzieży, jak i osób starszych. Dodatkowo przygotowano monograficzną publikację pod redakcją dr Mariki Kuźmicz, z tekstami czołowych badaczy sztuki współczesnej, co pozwoli na jeszcze głębsze zrozumienie fenomenu twórczości Michałowskiej.
Wystawę „Maria Michałowska. Na końcu tej drogi być może znajdę lustro” można oglądać od 25 października 2024 roku do 19 stycznia 2025 roku w Muzeum Architektury we Wrocławiu.