Światowej sławy architekt Shigeru Ban w krakowskim Muzeum Manggha!
Już 26 października w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie otwarta zostanie wystawa poświęcona twórczości Shigeru Bana – jednego z najbardziej rozpoznawalnych współczesnych architektów. Ekspozycja potrwa pięć miesięcy i zajmie aż dwa piętra Galerii Europa – Daleki Wschód.
Wystawa ukaże niezwykłą różnorodność dorobku Shigeru Bana – od luksusowych rezydencji i siedzib firm, przez obiekty kultury, po projekty o wymiarze społecznym. Pokazane zostaną oryginalne makiety, rekonstrukcje mniejszych realizacji, rysunki, fotografie, diagramy i tabele przywiezione z Japonii i Francji.
Wszystkie te elementy pozwolą przyjrzeć się z bliska myśleniu architekta, którego twórczość opiera się na innowacyjnym wykorzystaniu materiałów – przede wszystkim drewna i tektury – oraz na poszukiwaniu rozwiązań konstrukcyjnych łączących prostotę z wyrafinowaniem.
Shigeru Ban znany jest z umiejętności łączenia architektury wysokiej klasy z działalnością społeczną. Jego projekty powstają nie tylko dla wielkich instytucji czy korporacji, ale także dla ludzi dotkniętych katastrofami naturalnymi i wojnami.
W 1995 roku założył organizację Voluntary Architects’ Network (VAN), która reaguje na sytuacje kryzysowe na całym świecie. Efektem jej działań są m.in. systemy Paper Partition System – lekkie, łatwe do zmontowania przegrody z rur tekturowych, zapewniające minimum prywatności w tymczasowych schronieniach.
To właśnie te projekty stworzyły szczególną więź architekta z Polską. W odpowiedzi na kryzys uchodźczy wywołany rosyjską agresją na Ukrainę, system Paper Partition zastosowano w 11 miejscach w Polsce i 12 w Ukrainie.
Rury tekturowe dostarczyła firma Corex Polska, a w realizacji uczestniczyło ponad 150 osób – Polaków i wolontariuszy z różnych krajów. Część materiałów i zasłon przekazano w darze przez instytucje i osoby prywatne. Prace badawczo-wdrożeniowe nad projektami Bana prowadzi zespół Jerzego Łątki z Politechniki Wrocławskiej.
Shigeru Ban, urodzony w 1957 roku w Tokio, studiował architekturę w Stanach Zjednoczonych, w Southern California Institute of Architecture i Cooper Union School of Architecture. W 1985 roku założył własne biuro Shigeru Ban Architects, które dziś działa w Tokio, Paryżu i Nowym Jorku.
Wśród jego najważniejszych dzieł znajdują się m.in. Centrum Pompidou w Metzu, La Seine Musicale w Boulogne-Billancourt, Centrum Dziedzictwa Góry Fudżi w Shizuoce oraz Muzeum Simose w Hiroszimie. Jest laureatem Nagrody Pritzkera – najbardziej na świecie cenionej nagrody, jaką może otrzymać architekt za całokształt swojej twórczości – oraz wielu innych wyróżnień.
Współpracował z mistrzami takimi jak Arata Isozaki – twórca samego Muzeum Manggha – i Frei Otto, badacz lekkich struktur. Przez lata prowadził zajęcia na uczelniach w Japonii, Francji i Stanach Zjednoczonych, a w latach 2021–2024 uczestniczył w pracach Okrągłego Stołu Nowego Europejskiego Bauhausu z inicjatywy Ursuli von der Leyen.
Wystawa w Krakowie stanie się nie tylko prezentacją dorobku wybitnego architekta, ale także refleksją nad społeczną rolą architektury. Dzięki sposobowi opracowania i różnorodności materiałów będzie interesująca zarówno dla profesjonalistów, jak i dla szerokiej publiczności.
Za kuratorską koncepcję wystawy odpowiadają Dominik Lisik i Hubert Trammer, a wsparcie merytoryczne zapewnił Krzysztof Ingarden. Projekt aranżacji przygotował Dominik Lisik, za koordynację odpowiada Aleksandra Kalfas, a identyfikację wizualną opracowała Marta Szmyd. Współpracują przy niej również Yasunori Harano, Jerzy Łątka i Taro Okabe.