Sztuka (w) aranżacji wnętrza

Sztuka we wnętrzu to nie jest łatwy temat, ani dla architektów, ani dla inwestorów. Prawda?

Tak. Sztuka to skomplikowana materia. Wzbudza w nas duże emocje i to nie tylko te pozytywne – zachwyt czy wzruszenie, ale też obawy o obnażenie naszej niewiedzy i niekompetencji. A ponieważ oprócz wartości artystycznej i emocjonalnej, sztuka ma wartość materialną, może też frustrować niedostępnością lub przeciwnie – budzić dumę kolekcjonera. I choć u różnych osób to samo dzieło potrafi wywoływać odmienne reakcje estetyczne, przywołując inne skojarzenia, to jednak sztuka, jak pewnie każda wytwórcza działalność człowieka, podlega ocenie jakościowej. Ta z kolei wpływa na jej wycenę. Galeriom sztuki, domom aukcyjnym i marszandom zależy na pozwalającym im funkcjonować zysku – co oczywiste – ale zdarza się, że komercja staje na drodze twórczej wrażliwości i szczerości. Bywają wystawy, których artystyczny poziom wydaje się nie do przyjęcia, a cynizm niektórych wystawców zabija ideę. Znam też praktyki nieuczciwego podbijania cen, wielokrotnego odlewania tej samej rzeźby czy wielotysięcznych nakładów grafik. To może budzić niepokój zarówno inwestorów, jak i doradzających swoim klientom architektów, choć tym drugim z racji wykształcenia łatwiej odrzucić rzeczy bez wartości. Ale bez codziennej, stosunkowo czasochłonnej obserwacji rynku wiedza akademicka wydaje się niewystarczająca. 

Jak przekonałby Pan niezdecydowanych, że warto zaprosić malarstwo czy rzeźbę do swoich wnętrz? 

To kwestia zaufania. Rozwój technik fotograficznych i drukarskich, możliwość skanowania i trójwymiarowego drukowania obiektów stworzyła doskonałe narzędzia dla powielania dzieł sztuki. Odróżnienie falsyfikatów staje się coraz trudniejsze, stąd pierwszorzędnego znaczenia nabiera proweniencja dzieł sztuki. Dlatego warto zwrócić się o pomoc do specjalistów – przedstawicieli uznanych galerii mających rzetelną wiedzę i nieposzlakowaną opinię w artystycznym świecie. Dzięki temu dostaniemy możliwość codziennego obcowania z dziełem, które będzie dawać radość, przywołując całokształt miłych skojarzeń z drogą prowadzącą do wyboru konkretnego obrazu, okolicznościami jego powstawania i nabycia, pomysłami na ekspozycję. Każde dzieło sztuki jest jak książka napisana przez twórcę i jego artystyczną drogę, a przefiltrowana przez wrażliwość odbiorców tej twórczości. Kolejni nabywcy, kolejne domy, miejsca dopisują nowe rozdziały. 

Zdjęcie powyżej – na ścianie obraz Marka Okrassy z galerii Katarzyny Napiórkowskiej, Zdjęcia: Hanna Długosz, Stylizacja: Urszula Niemiro

A co w sytuacji, gdy inwestor zbudował już własną kolekcję eksponatów o wątpliwych wartościach artystycznych?

Zanegowanie jakości zgromadzonych przez inwestorów „dzieł” to trudna kwestia. Za każdą taką kolekcją mogą stać ważne, odwołujące się do wspomnień właściciela, emocje. To trzeba szanować. Niemal każdego z nas otaczają przedmioty z historią: pamiątki po zmarłych, rysunki dzieci czy zatrzymujące wakacyjne uniesienie obrazki. Sam otaczam się reliktami wspomnień i sprawia mi to wiele radości. Z takimi zbiorami się nie dyskutuje. Natomiast zgromadzone bez głębszego zastanowienia popularne plakaty, słabej jakości twórczość „turystycznych” artystów albo obrazki kupowane niemal na wagę wymagają od architekta delikatnej i przemyślanej interwencji.