Sztuka współczesna w polskich szkołach
„Powrót do szkoły” jest projektem Fundacji Razem Pamoja i Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. Jego pomysłodawcy chcą wprowadzać prace współczesnych artystek i artystów do polskich szkół oraz, bazując na tradycji modernizmu, upowszechniać stymulujący model środowiska do nauki. Kulturotwórczy, ale i filantropijny potencjał „Powrotu do szkoły” prezentuje wystawa w Liceum im. M. Reja przy Pl. Małachowskiego w Warszawie.
Ekspozycja zakończy się licytacją obiektów we foyer Hotelu Sofitel „Victoria” i na portalu partnera akcji: Artinfo.pl. Dochód z licytacji zostanie przeznaczony na realizację artystycznych commissions w kolejnych placówkach.
Przypadająca na weekend poprzedzający aukcję wystawa skupi się na miejscach bliskich gmachowi Zachęty – liceum im. Mikołaja Reja i hotelu Sofitel „Victoria”. Takie rozwiązanie ma na celu wskazanie na pozainstytucjonalne aspekty zarówno sztuki, jak i edukacji. Zwraca uwagę na możliwość nieschematycznych kooperacji i wzajemnego wsparcia. Dlatego centralnym zagadnieniem wystawy jest oduczanie – unlearning, pozwalające wyzbyć się przyzwyczajeń poznawczych i otwierające na eksperyment. Takim awangardowym i eksperymentalnym z założenia – a następnie skutecznie realizowanym – działaniem jest też wprowadzanie sztuki współczesnej do szkół. W ramach wystawy pokazane zostaną prace dwudziestu czterech artystów.
„Odwołując się do sprawdzonych modernistycznych wzorców lat 60. i 70., kiedy sztuka stanowiła stały element architektoniczny budynków użyteczności publicznej – kin, dworców, urzędów, chcemy, aby tak inspirująca praktyka wróciła do naszego myślenia o przestrzeniach wspólnych, szczególnie szkolnych” – mówi Bartosz Przybył-Ołowski, Fundacja Razem Pamoja. Mozaiki, metaloplastyka, murale, instalacje rzeźbiarskie były nie tylko ozdobą, ale spełniały swoje konkretne funkcje: otwierały na szersze widzenie rzeczywistości, uczyły krytycznego myślenia. Czujemy, że dzisiaj, w kontekście poważnych problemów w systemie edukacji publicznej, jest to działanie potrzebne i ważne, rodzaj zbiorowej odpowiedzialności i troski o kolejne pokolenia.
Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych od lat prowadzi cykl szkoleń „Alfabet sztuki, czyli jak czytać sztukę współczesną" dla nauczycieli chcących do swojej praktyki włączyć również działania artystyczne. Z kolei Fundacja Razem Pamoja pierwsze pionierskie projekty związane z wprowadzaniem prac współczesnych artystek i artystów do szkół zrealizowała na Haiti i w Nairobi w Kenii. Były to zarówno działania na dużą skalę (jak niekonwencjonalna przestrzeń artystyczno-dydaktyczna Salle d’Art), ale także interwencje o charakterze infrastrukturalnym np. bramy szkolne, ceramika łazienkowa.
We wrześniu 2021 Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych Zachęta i Fundacja Razem Pamoja we współpracy z Artinfo.pl ukończyły pierwszą wspólną realizację w ramach projektu „Powrót do szkoły” w I Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Kościuszki w Koninie. Zaproszeni artyści przekształcili szkolną kawiarenkę w kantynę (Krzysztof Grzybacz „Kantyna Szkolna Calipso”), świetlicę w dzieło totalne (Katarzyna Olma „Świetlica Świetlik" z dziełami Adama Nehringa, Jana Eustachego Wolskiego, Joanny Tochman), pomnik patrona (Przemek Branas „Pomnik Tadeusza Kościuszki”) i sygnał dzwonka – przerwę oznajmia uczniom kompozycja Anny Zaradny (Tryton Tryptyk: I Dzwonki na przerwę - Kompozycje muzyczne; II Konstelacje Trytona - Instalacje/Obiekty świetlne, III Tryton - Poemat - Definicje).
„Powrót do szkoły”
Kuratorka: Ewa Opałka
Wystawa przedaukcyjna: 19-20 lutego 2022, Liceum im. Mikołaja Reja w Warszawie, Pl. Małachowskiego 1. Sobota godz. 15-18, niedziela godz. 12-16.
Finał aukcji: 24 lutego 2022 o godz. 19 w Hotelu Sofitel „Victoria”, ul. Królewska 11 i na portalu Artinfo.pl.
Katalog aukcyjny: artinfo.pl
Artyści
Edna Baud, Przemysław Branas, Agnieszka Brzeżańska, Ewa Ciepielewska, Jakub Čuška, Jakub Gliński, Veronika Hapchenko, Adéla Janská, Bartek Materka, Małgorzata Mirga-Tas, Paweł Olszewski, Paulina Ołowska, Alicja Pakosz, Ewa Partum, Katarzyna Przezwańska, Mariola Przyjemska, Przemek Pyszczek, Michał Slezkin, Łukasz Stokłosa, Paweł Susid, Antoni Starczewski, Paulina Włostowska, Natalia Załuska, Konrad Żukowski