Nie przegap: Wystawa „Fata Morgana” w warszawskim Domu Avenariusów
Dom Avenariusów przy ul. Katowickiej 7/2 w Warszawie to przestrzeń artystyczna w sercu Saskiej Kępy, która powstała dzięki inicjatywie Polish Art Now i Borowik Foundation. Do 15 marca odbywa się tu wystawa „Fata Morgana”, prezentująca wybrane dzieła sztuki z kolekcji Michała Borowika.
Autor: JS
Zdjęcia: Szymon Sokołowski, Natalia Poniatowska / Archiwum Borowik Foundation © 2025, Borowik Foundation, Warszawa
Punktem wyjścia dla wystawy jest stwierdzenie, że żyjemy w świecie, w którym prawda staje się coraz mniej uchwytna. To, co kiedyś było fundamentem rzeczywistości, dziś przypomina ruchome piaski – niepewne, poddane interpretacji, rozmyte w szumie informacji. Historia nie jest neutralnym zapisem przeszłości, lecz narzędziem kształtowania teraźniejszości. Władza nie musi narzucać się siłą – wystarczy, że zmienia nasze przyzwyczajenia, aż zapominamy, jak zadawać pytania. Prawda nie znika nagle. Rozprasza się stopniowo, rozmywa w chaosie opinii, staje się jednym z wielu głosów, które brzmią równie przekonująco.
Czy rzeczywistość, którą widzimy, istnieje naprawdę, czy jest jedynie odbiciem naszych lęków i pragnień? Platon pisał o cieniach na ścianie jaskini, o iluzjach, które mylimy z prawdą, bo nie potrafimy spojrzeć na źródło światła. Nietzsche zwiastował kres wielkich narracji, które miały porządkować świat. Baudrillard ostrzegał, że kopia może wyprzeć oryginał, a symulacja stać się jedyną rzeczywistością, jaką znamy. Im więcej informacji, tym mniej sensu. Im większy dostęp do wiedzy, tym trudniej odróżnić fakty od iluzji. Sztuka nie tylko dokumentuje te procesy, ale także odsłania mechanizmy manipulacji i zniekształcenia rzeczywistości.
Jeśli to, co sztuczne, wydaje się bardziej realne niż to, co prawdziwe, jeśli cyfrowy obraz wyprzedza rzeczywistość, jeśli echo zagłusza głos, to gdzie przebiega granica między prawdą a złudzeniem? Iluzja trwa tak długo, jak długo w nią wierzymy. Fatamorgana znika w chwili, gdy spojrzymy na nią świadomie. Może nie chodzi o to, by odnaleźć jedną, ostateczną prawdę, ale o to, by nie przestawać pytać. Może najważniejsze nie jest dotarcie do celu, ale to, by nie zagubić siebie po drodze.
„Świat nie jest dany raz na zawsze. Zmienia się niepostrzeżenie, w rytmie naszych przyzwyczajeń i cichej zgody. Rzeczywistość kształtuje to, co widzimy, i to, czego nie dostrzegamy. Czy rozpoznasz moment, w którym zaczyna się fatamorgana?” – czytamy w opisie ekspozycji.
Zwiedzanie wystawy jest możliwe po wcześniejszym umówieniu wizyty.
Pełna lista prezentowanych dzieł:
- Nikita Kadan, STAND WITH UKRAINE, zapis interwencji artystycznej, 28 września 2024, godz. 14:00
- Andrzej Gieraga, Układ diagonalny, 2017, akryl tektura, płyta, 70 x 70 cm
- Edward Hartwig, Bez tytułu, 1950, vintage print, 20,5 x 16,5 cm
- Nikita Kadan, Poet II, 2020, olej na płótnie, 200 x 145 cm
- Agata Słowak, Autoportret z krzyżowaniem spermy i krwi, 2023, olej na płótnie, 90 x 70 cm
- Tom Bensari, Jazz Bookcase, kolekcja Manhattan, 2022
- Monika Szyca-Thomas, biurko Atrium, krzesła Meadow, 2024
- Justyna Żak, wazony: Faktury z Natury - Ziemia (jałowizna), 2023
- Marcin Kuberna / Grôpk, Moon Jar (naczynie nr 80), 2023, ceramika, 70 x 70 cm
- Igor Polasiak, postument dębowy, 2024
- Ewa Czwartos, Non omnis moriar, 2024, olej na płótnie, 200 x 180 cm
- Edward Hartwig, Bez tytułu, 1950, vintage print, 20,5 x 18 cm
- Cyryl Polaczek, Ważki I, 2014, olej na płótnie, 160 x 140 cm
- Cyryl Polaczek, Ważki II, 2016, olej na płótnie, 160 x 140 cm
- Jan Ankiersztajn, Scrap Aluminium Side Table, 2022
- Anna Milczanowska, Waza IV z cyklu Ciała niebieskie, 2023, ceramika, 38 x 40 cm
- Paweł Olszewski, Silhouette Wrapped Around a Table, 2024, olej na płótnie, 170 x 150 cm
- Paweł Olszewski, Obracająca się Głowa, 2022, olej na płótnie, 40 x 30 cm
- Monika Szyca-Thomas, fotel Braid, 2024
- Jakub Gliński, Bez tytułu, 2024, akryl, aerograf i sitodruk na płótnie, 150 x 100 cm
- Julia Kowalska, To give to eat or to allow oneself to be eaten, 2024, olej na płótnie, 120 x 130 cm
- Veronika Hapchenko, Still life V, 2023, akryl i tusz na płótnie, 150 x 129 cm
- Tomasz Kręcicki, Błękitne rzęsy, 2015, olej na płótnie, 37 x 48 cm
- Ant Łakomsk, Żerań, 2024, olej na płótnie, 150 × 135 cm
- Karolina Jabłońska, Grill, 2018, olej na płótnie, 200 x 250 cm
- Hasik Design, lampa Aurora L, 2021
- Zuzanna Bartoszek, Zamurowanie, 2019-2020, olej na płótnie, 73 x 60 cm
