Centrum dla uchodźców klimatycznych. Projekt polskiego studenta nagrodzony we Francji
"Centrum społeczności", projekt Pawła Matulewicza, studenta architektury Politechniki Białostockiej, zdobył PRIX SARP FR 2023 za najciekawszy projekt dyplomowy inżynierski 2022 roku. Nagrodzona praca to odpowiedź na problemy związane z migracją klimatyczną i przesiedleniami.
„Studenci Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej jakiś czas temu włączyli się w dyskusję, jaka toczy się wśród urbanistów, planistów i architektów dotyczącą wpływu zmian klimatycznych na nasze miejsce zamieszkania – wyjaśnia dr inż. arch. Michał P. Chodorowski, pod którego kierunkiem powstała nagrodzona praca. „Pytaniem, przed którym zostaną postawione przyszłe pokolenia architektów, nie będzie już „kiedy”, ale „gdzie” i „jak” przesiedlać dotknięte przymusem przesiedlenia grupy” - dodaje.
Dotychczas migracja klimatyczna kojarzona była głównie z obszarami spoza Europy. Jak wyjaśniają twórcy pracy, ten problem już niedługo może dotknąć nas wewnątrz Unii Europejskiej, a nawet w Polsce. Projekt Pawła Matulewicza stara się zmierzyć z wyzwaniem ochrony tradycji i kultur przesiedlanych społeczności. Zaprojektowane przez niego osiedle mogłoby służyć migrantom w sytuacjach kryzysowych.
Idea konkursowej pracy było zaprojektowanie obiektu o krótkim czasie budowy, który mógłby zmieniać swoje funkcje i dostosowywać się do aktualnych zapotrzebowań społeczności. Zmiany funkcji możliwe są dzięki modułowej konstrukcji drewnianej, która pozwala na prostą rearanżację wnętrz, dopasowując się do aktualnych potrzeb. W całym osiedlu zdecydowano się na zaprojektowanie zarówno domów jak i obiektu centralnego z wykorzystaniem technologii prefabrykacji drewnianej.
Projekt powstał przy współpracy z inż arch. Gabrielą Zawadzką. „Kiedy zaczynaliśmy projektowanie, nikt nie przypuszczał, że wybuchnie wojna w Ukrainie i do Polski trafią tysiące uchodźców. Projektowaliśmy osiedle pod kątem planowanego przesiedlenia – na przykład z powodów katastrofy klimatycznej. Do pracy dołączyliśmy stworzony wspólnie cały schemat planowanego przesiedlenia, dzieląc je na poszczególne etapy uwzględniające aspekty prawne, logistyczne i technologiczne” - wyjaśnia Paweł Matulewicz.
„Badaliśmy istniejące obozy dla uchodźców, występujące w nich problemy. Często takie osiedla powstają jako tymczasowe, a później są uciążliwe dla użytkowników. Stąd poszukiwanie konstrukcji, która umożliwiałaby zmianę w czasie – to był motyw przewodni naszego projektu. Proponujemy szybką reakcję na jakieś zdarzenie, ale nie blokujemy naszą architekturą rozwoju całego osiedla” - tłumaczy Paweł Matulewicz.
PRIX SARP FR to konkurs organizowany przez Stowarzyszenie Architektów Polskich we Francji. W tegorocznej edycji brało udział 17 projektów dyplomowych. Uroczystość wręczenia nagród odbędzie się w Strasburgu 12 maja w Wyższej Szkole Architektury w Strasburgu, w ramach Architektonicznych Spotkań Europejskich, w których Polska jest krajem zaproszonym.
