Niesamowity Teatr Doliny Ziemi. Architektura dla ludzi i tańczących ptaków
W malowniczej dolinie w chińskim Yixing powstał niezwykły obiekt – Earth Valley Theater – otwarty teatr zaprojektowany przez GOA (Group of Architects) jako lądowa sztuka – architektura, krajobraz i scenografia w jednym. To przestrzeń, w której ludzie i ptaki współdzielą środowisko, a sztuka splata się z naturą.
Teatr Doliny Ziemi nie przypomina klasycznego amfiteatru. GOA zanurzyło budynek w naturalnej niecce doliny, ograniczając jego nadziemną masę niemal do minimum. Widownia na ponad dwa tysiące miejsc rozwija się jak tarasy ułożone wzdłuż łagodnych zboczy, a sama bryła zachowuje płynność wynikającą z geometrii terenu. W efekcie obiekt nie dominuje nad krajobrazem, a staje się raczej organiczną rzeźbą.
Lokalizacja nie była przypadkowa. Dolina o miękkich liniach i rozgałęzieniach stała się naturalnym „kontenerem” dla założenia. Zgodnie z wizją reżysera Fan Yue – jednego z najważniejszych współczesnych chińskich reżyserów teatru narracyjnego i widowisk plenerowych – teatr miał być sceną dla spektaklu o relacji człowieka z naturą. Architekci dopasowali więc przestrzeń do dramaturgii, a nie odwrotnie: zamiast projektować neutralny obiekt wielofunkcyjny, stworzyli teatr uszyty na miarę doświadczenia.
Wejście do teatru prowadzi przez zespół tarasowych pawilonów – to strefa, która separuje go od reszty świata. Po jej przekroczeniu widz trafia do zupełnie innej rzeczywistości: amfiteatru ukrytego w zielonym zagłębieniu.
Zewnętrzny świat przestaje istnieć. Zaczyna się doświadczenie, w którym głównymi aktorami są… ptaki.
W „Dancing with the Birds” – spektaklu stworzonym specjalnie dla tego miejsca – ptaki poruszają się swobodnie nad głowami publiczności. Nie za siatką, nie w wolierze, ale w otwartym krajobrazie. Zespół architektów współpracował z ornitologami i szeregiem specjalistów. Efekt to pierwszy w swoim rodzaju bird-oriented design, który dostosowany jest do percepcji i potrzeb zwierząt.
Ptaki przylatują z ptaszarni ulokowanych w równoległej dolinie i rozpoczynają lot nad teatrem. Drapieżniki przelatują zaledwie kilka metrów nad publicznością, a architekci skrupulatnie zaplanowali bezpieczny dystans.
Szkło zabezpieczono naklejkami antykolizyjnymi, w ptaszarniach użyto nietoksycznego, termicznie modyfikowanego drewna, a granulację podłoża i wielkość oczek siatki dopasowano do różnych gatunków ptaków.
Yixing od wieków słynie z ceramiki, a otaczające miejscowość lasy pełne są bambusowych gajów. Te dwa motywy stały się kluczem do wyboru materiałów. Struktury przypominające nagą ziemię wykonano z rzeźbionego betonu, którego powierzchnie wykańczano ręcznie. Dzięki temu monumentalne formy zachowują miękką, ziemistą fakturę ceramicznych naczyń. Z uwagi na trwałość i ekspozycję na warunki atmosferyczne, bambusowe formy zastąpiono komponentami z HDPE, które imitują strukturę plecionki.
Wzniesienia amfiteatru ukrywają złożony system odwodnienia, połączony z naturalnym ciekiem wodnym. Rzeźbione masywy kryją sprzęt akustyczny, a ptaszarnie powstały z prefabrykowanych elementów lekkiej stali, łatwych do montażu w trudnym terenie.
Teatr Doliny Ziemi to architektura, która nie stawia człowieka w centrum. GOA stworzyło przestrzeń, w której ludzie i ptaki współdzielą środowisko w delikatnej równowadze. Gdy zapada zmrok, a stada białych bocianów przelatują nad widownią w świetle reflektorów, granica między naturą, sztuką i architekturą zanika.
