Spor X – jeden z najwyższych drewnianych budynków w Norwegii
Spor X spod kreski Dark Arkitekter na nowo definiuje ideę zrównoważonego rozwoju w projektowaniu budynków. Wysoki na 10 pięter budynek powstał w ramach projektu rozwoju i zagospodarowania centrum Drammen – miejscowości oddalonej od Oslo o 41 km. Od parteru wzwyż Spor X w całości został zbudowany z litego oraz klejonego drewna zarówno w zakresie konstrukcji, fasady, jak i całości wnętrza, a także szybów windowych, co należy do prawdziwej rzadkości.
Budynek zapewnia 6800 m.kw. powierzchni użytkowej i składa się z podstawy o wysokości dwóch kondygnacji i konstrukcji słupowo-belkowej z drewna klejonego oraz dwóch wysokich brył, połączonych przeszklonym łącznikiem, których konstrukcja składa się ze słupów i belek z klejonego krzyżowo drewna. Również fasada Spor X została wykonana drewna, co z zewnątrz podkreśla jego wyjątkowość.
Zastosowanie konstrukcji drewnianej, włączając rdzeń budynku, było sporym wyzwaniem w kontekście ochrony przeciwpożarowej, który powinien zachować nośność przez minimum 120 minut. Zespół DARK współpracował z inżynierami ds. zabezpieczenia ppoż. oraz producentami drewna CLT i izolacji Splitkon oraz Rockwool, co zaowocowało zaaprobowaniem konstrukcji w pełni drewnianej w odniesieniu do restrykcyjnych przepisów. Dzięki wykonaniu oddzielenia przeciwpożarowego w linii stropu, uniknięto obudowywania konstrukcji od spodu. Tym samym drewniane płyty oraz podpierające je belki zostały wyeksponowane, przyczyniając się do powiększenia przestrzeni biurowej.
Te przykłady pokazują, w jaki sposób pracownia DARK jest zaangażowana w rozwijanie nowych, innowacyjnych standardów w budownictwie. „W naszych projektach wykorzystujemy drewno w konstrukcji, na elewacji oraz w wykończeniach wnętrz” – mówi Sebastian Grzesiak, CEO i partner w Dark Arkitekter. Jest to naturalny i ekologiczny materiał, a równocześnie łatwo dostępny i opłacalny. Drewno jest surowcem odnawialnym. Przy zachowaniu zrównoważonej gospodarki leśnej jego zasoby są praktycznie niewyczerpalne. W stosunku do swojego ciężaru posiada ono wyjątkowe parametry nośne oraz wysokie właściwości izolacyjne. Jego użycie istotnie wpływa na zmniejszenie emisji dwutlenku węgla.
Budynek mieści się w centrum miasta, tuż przy węźle komunikacji miejskiej, dzięki czemu możliwa była całkowita rezygnacja z miejsc parkingowych przynależnych do budynku. Parking samochodowy został zastąpiony miejscami parkowania rowerów. Idea przyświecająca architektom opiera się na założeniu, że obiekt powinien być elastyczny, aby móc dostosować się do przyszłych form pracy, kładąc silny nacisk na wspólnotę i interakcje międzyludzkie. Przeszklona parterowa część budynku została wypełniona przez strefę coworkingową, restauracje i sale konferencyjne na 1 i 2 piętrze, co wizualnie pozwala powiększyć przestrzeń, jak również zapewnia zróżnicowane sekwencje przestrzeni i wrażenie wspólnoty we wnętrzach podstawy dwóch wież budynku.