Tianjin Zhongshuge: zachwycająca księgarnia od X+Living z nominacją do Dezeen Award 2025
Li Xiang, założycielka szanghajskiej pracowni X+Living, po raz kolejny redefiniuje przestrzeń publiczną. Zaprojektowana przez nią księgarnia Tianjin Zhongshuge, która właśnie znalazła się na liście nominowanych do prestiżowej nagrody Dezeen Award 2025, to projekt wymykający się prostym definicjom. To architektura, w której ciężki, tradycyjny materiał staje się lekki i transparentny, a granice między budynkiem a wnętrzem celowo się zacierają.
Projekt zlokalizowany jest w historycznej, włoskiej dzielnicy Tianjin, zdominowanej przez stuletnią zabudowę z czerwonej cegły. Nowy budynek księgarni musiał nie tylko wpisać się w ten klasyczny kontekst, ale także zastąpić nowoczesny obiekt, który od niego odstawał.
Rzemiosło i cierpliwość
Czerwone cegły, kluczowy materiał budowlany włoskiej architektury klasycznej, stała się wymaganym elementem projektu. Li Xiang potraktowała ją jednak nie tylko jako budulec, ale jako nośnik głębszego znaczenia.
W jej wizji cegła łączy kontekst kulturowy Chin i Włoch, wskazując na wspólnego ducha rzemiosła. Żmudny proces układania tysięcy elementów ma przypominać odwiedzającym o wartości zwolnienia tempa w dzisiejszym świecie.
"Tylko poprzez czytanie i kontemplację słowo po słowie można znaleźć stabilność własnego ducha".
Logika cięcia
Najbardziej uderzającą cechą projektu jest innowacyjne potraktowanie materiału. Inspiracją stał się codzienny przedmiot - żaluzje. Projektantka przeniosła ich strukturę i sposób, w jaki separują światło na pojedyncze pasma, na porządek konstrukcyjny księgarni.
Wprowadzając "logikę cięcia" i szczeliny w gęstą strukturę muru, X+Living zdołało przekształcić fakturę materiału z ciężkiej w lekką. Stworzyło to wizualny efekt przenikania się tego, co wirtualne i realne, nadając przestrzeni niezwykłą dynamikę.
To artystyczna dekonstrukcja klasycznych elementów architektonicznych, która jednocześnie podkreśla innowacyjność myślenia w ramach tradycyjnego budownictwa.
Wnętrze księgarni to podróż sama w sobie. Już przy wejściu goście muszą pokonać warstwy schodów, które wznoszą się, rozszerzają i pogłębiają. Ten zabieg metaforycznie przedstawia nieustanne dążenie ludzkości do prawdy. Schody płynnie przechodzą w regały na książki, a ich progresywna forma nawiązuje do charakteru portowego miasta - statków wypływających w morze, niosących różnorodne myśli.
W centrum budynku roztaczają się warstwy stali w kolorze głębokiego, ciemnego błękitu. Odcień ten został zaczerpnięty z barwy wody morskiej w porcie Tianjin. Delikatniejsza forma cięcia stali odpowiada falom, interpretując ducha morza, które "obejmuje wszystkie rzeki", co symbolizuje rozprzestrzenianie się wiedzy.
Połączona siła materiałów
Cała główna bryła Tianjin Zhongshuge została wykonana wyłącznie z cegieł, uzupełnionych jedynie stalowymi elementami. Pozwoliło to na zbudowanie wizualnego napięcia między ciepłym odcieniem cegieł a chłodnym, industrialnym charakterem stali.
Konstrukcja i materiały nie są tu ukryte pod dekoracją - one same stają się formą półek na książki, siedzeń i stopni, tworząc wysoce zintegrowany projekt.
Innowacja polega również na skali rzemiosła. W całym projekcie zużyto około 400.000 cegieł, a każda forma cegły została zaprojektowana specjalnie na potrzeby tej księgarni. Aby uzyskać płynne, zakrzywione przejścia na regałach, zaprojektowano cegły o różnych rozmiarach i trapezoidalnych kształtach, z których każda wymagała osobnej formy i była ręcznie wycinana przez rzemieślników.
Jak podsumowuje sama Li Xiang, projekt "zaciera fizyczne granice architektury, sugerując, że granice wiedzy i poznania są niejasne, ale duchowy rdzeń jest jasny i stanowczy".
