Dizajn niosący zmianę. Rozmowa z Ingrid van der Wacht

O tym, dlaczego przyszłość jest naszym wspólnym projektem i czy może być perfekcyjna, rozmawiamy z Ingrid van der Wacht, facylitatorką i specjalistką ds. komunikacji od lat pracującą dla Dutch Design Foundation – organizatora Dutch Design Week, a także jurorką w tegorocznej edycji konkursu make me! organizowanego przez Łódź Design Festival.

Artykuł sponsorowany

Autor: BJ

Zdjęcia: materiały prasowe

https://lodzdesign.com/makeme/

Dodaj do ulubionych artykułów Usuń z ulubionych artykułów

Bartłomiej Jankowski: Spotykamy się w kontekście Łódź Design Festival. Motyw jego tegorocznej edycji to „Future Perfect”. Jak zapowiadają organizatorzy, tym razem zastanowimy się, czy zamiast jedynie przepowiadać przyszłość, możemy ją wspólnie zaprojektować. Jak Ty wyobrażasz sobie przyszłość? Kiedy o niej myślisz, jesteś bardziej pesymistką czy optymistką?

Ingrid van der Wacht: Kiedy słyszę „Future Perfect”, to moja pierwsza myśl potyka się o pojęcie „perfect” (śmiech). Przede wszystkim – o czym moglibyśmy powiedzieć, że jest „perfect”? Ja chyba nie jestem wyznawczynią perfekcjonizmu. Życie i piękno przedmiotów nie biorą się moim zdaniem z ich perfekcyjności. Co więcej, życie to przecież nieustanny proces podlegania starzeniu czy zużyciu. Rzeczy stają się wtedy piękniejsze, choć zazwyczaj nie są już tak perfekcyjne jak wcześniej.

A jak poza tym wyobrażam sobie przyszłość? Chciałabym wyobrażać sobie przyszłość sprzyjającą nam wszystkim. Mam na myśli taką przyszłość, w której wspólnie poczynilibyśmy kroki w kierunku spełnienia naszych marzeń, przy jednoczesnym myśleniu o sobie wzajemnie. Różnią nas poglądy i preferencje polityczne, niemniej jednak - dopóki nie są one krzywdzące dla innych osób – to powinno być możliwe. Niektórzy są bardziej konserwatywni, inni są bardziej awangardowi, ale myślę – w ogólnym zarysie – że przyszłość powinna być naszym wspólnym projektem. Jeśli będziemy wiedzieć, jak ze sobą współpracować i jak razem współtworzyć, co nie jest prostą sprawą, to jestem optymistką. Dlatego że wtedy będziemy mogli zdobyć się na zmiany, które są teraz bardzo potrzebne. Musimy pokonać kryzys klimatyczny – czy, jak mówią niektórzy, klimatyczną wojnę – i biorące się z niej nierówności. Idąc ramię w ramię, krok po kroku, pokojowo, jako mieszkańcy i mieszkanki tej samej planety. Nie znaczy to jednak, że nie powinniśmy czasami podejmować drastycznych działań.

Jeśli myślimy o przyszłości jako wspólnym projekcie, jaką w takim razie rolę mają do odegrania projektanci i projektantki?

Myślę, że design, designerzy i designerki, mogą w tym zakresie odegrać znakomitą rolę. To dlatego, że wierzę w design oparty na współpracy, czyli tworzenie rozwiązań, w które wkład mają różne podmioty – reprezentanci rządu i biznesu, badacze i badaczki, projektanci i projektantki. Design naprawdę może jednoczyć ludzi, kreować sytuacje, które sprzyjają rozmowom i wyobraźni. A rozmowy są fundamentem, jeśli chodzi o współtworzenie i współprojektowanie. Design może też prototypować przyszłość, prototypować możliwe rozwiązania, być facylitatorem dla tych kolektywnych procesów kreacji.

Czyli Twoim zdaniem projektanci i projektantki powinni brać na siebie taką odpowiedzialność ekologiczną czy szerzej – społeczną? Co w takim razie z projektowaniem po prostu pięknych przedmiotów, bez myślenia o pozostawionym przez nie śladzie. Myślisz, że w dzisiejszych czasach to nieetyczne?

To nie jest dobre. Myślę, że podstawowym założeniem powinno być robienie z dobrych materiałów, w sposób zrównoważony, cyrkularny. Projektanci mają wpływ na takie aspekty jak możliwość ponownego użycia materiałów czy trwałość przedmiotów. Co więcej, projektant powinien myśleć o tym, co stanie się z zaprojektowanym przez niego przedmiotem, kiedy już nie będzie używany. Choć robienie pięknych przedmiotów nie jest oczywiście nieetyczne! Piękno bez wątpienia jest czymś potrzebnym. Jako projektant możesz przecież wykonywać piękne, artystyczne, bardziej kokieteryjne rzeczy. Niemniej jednak powinny one być zrobione mądrze i odpowiedzialnie. Na przykład Kiki van Eijk i Joost van Bleiswijk robią piękne przedmioty do wnętrz. Jako że zostały wykonane one z wysokiej jakości materiałów, a samo ich wykonanie jest bardzo pracochłonne, są to produkty o wysokich cenach. Ale to przedmioty, które zachowasz na całe życie, a może i przekażesz później dzieciom. Myślę, że piękno jako kategoria też jest ważne. Ale to tylko jeden z filarów – piękno, zrównoważony rozwój i inkluzywność. Tak, design powinien być też inkluzywny.

Czy myślisz, że w ostatnich latach zaszła zmiana w tym, jak rozumiany i praktykowany jest design?

Myślę, że jesteśmy współcześnie bardziej świadomi tego, że mamy określone zadanie do wykonania. Ale myślę też, że ta świadomość nie jest szeroko rozpowszechniona. Dla projektantów, którzy wchodzą teraz na rynek pracy, są to podstawowe pytania: Czy projekt jest zrównoważony, cyrkularny? Czy odpowiadam nim na jakiś problem? Czy przyczyniam się do realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju? Dla wielu znanych mi projektantów z Holandii to jeden z punktów startowych i ważna zasada. Choć powiedziałabym, że wciąż niedostatecznie ważna. Na przykład kiedy pomyślisz o przemyśle spożywczym. W ostatnim czasie wielu projektantów specjalizujących się w food design pochyliło się nad tym problemem – jak wykorzystać odpady produkcyjne w przetwórstwie żywności, jak projektować ekologiczne opakowania czy przechowywać żywność bez opakowań. Albo zajmują się dobrostanem zwierząt. Projektanci są dziś bardzo świadomi roli, którą mają do odegrania.

Projektanci, którzy wchodzą teraz na rynek pracy, wychowywali się w czasach, w których kryzys klimatyczny jest jednym z dominujących tematów w dyskursie publicznym. Czy zaszła pokoleniowa zmiana?

Tak naprawdę już od dłuższego czasu było wiadomo, że zmiana jest potrzebna. W 2021 roku Dutch Design Week za temat przyjął „The Greater Number” („Lepsza liczba”), co było odniesieniem do raportu Club of Rome pod tytułem „The Limits to Growth” („Granice wzrostu”) napisanego już w 1972 roku, czyli ponad 50 lat temu. Raport już wtedy był ostrzeżeniem: „Nie możemy dalej iść w tym kierunku”. A od tamtej pory nasza konsumpcja i nasze potrzeby materialne – czy może bardziej zachcianki – tylko wzrosły. W tym momencie zbliżamy się do punktu, w którym nie będzie już odwrotu. Bardzo pilnie musi nastąpić zmiana. Pewne postulaty polityczne zostały już uzgodnione, ale teraz powinny być również wdrożone. Myślę, że to normalne, że to pokolenie bardziej przykłada do tego rękę od poprzednich, które też przecież powinny były coś zrobić. Ale nie zrobiły. Być może były nieco zaślepione blaskiem kapitalizmu?

Czym współcześnie powinien wyróżniać się dobry design?

Powiedzmy, że powinien mieć pozytywny wpływ na rzeczywistość. Na przykład zwiększać świadomość w zakresie możliwej redukcji konsumpcji czy ponownego użycia. Powinien też uwzględniać limity zasobów, jakie mamy na naszej planecie. Tak naprawdę chodzi przede wszystkim o zrównoważony rozwój i cyrkularność. Stoją przed nami ogromne wyzwania w branży budowlanej, w branży mody, w przemyśle spożywczym… Pod wieloma względami chodzi o ogólną, systemową zmianę. Mamy wiele wyzwań, na które musimy odpowiedzieć, jednym z nich jest automotive design. Czasami słychać głosy zmartwionych o ekonomię, ale faktem jest, że nowe ścieżki mogą przynieść nowe możliwości ekonomiczne. W tym miejscu mogę wspomnieć o pracy projektantki Fides Lapidaire, którą bardzo cenię. Tytuł pracy to „Shit Sandwich”. Fides stworzyła food truck, w którym sprzedawała kanapki, i którego częścią była ogólnodostępna toaleta. Był to swego rodzaju protest przeciwko temu, że spłukujemy nasze odchody, które są przecież ważnymi składnikami odżywczymi dla gleby. Tymczasem w innym miejscu planety wydobywamy fosforyty, by mieć nawozy sztuczne. Praca Lapidaire nie jest jedynie teoretyczną propozycją. Projektantka jest na etapie rozmów z reprezentantami branży budowlanej i architektami, by rozpowszechnić te alternatywne metody pozyskiwania składników odżywczych w nowych projektach mieszkalnych.

Podczas tegorocznej edycji Łódź Design Festival będziesz jurorką w konkursie make me! organizowanym z myślą o młodych projektantach i projektantkach. Masz też wieloletnie doświadczenie w byciu jurorką. Czy czujesz w związku z tym odpowiedzialność?

Sama nie jestem projektantką. Mam jednak wieloletnie doświadczenie w dziedzinie designu i wiedzę o najnowszych trendach czy tendencjach. Z tej perspektywy mogę dokonać pewnych ocen. Będąc jurorem zawsze jest się trochę subiektywnym, ciężko zachować kompletny obiektywizm. Dla mnie ważne jest, by mieć pewną ramę kryteriów i myślę, że tę perspektywę i te kryteria podziela wiele osób, którym zależy na zielonej transformacji. Ta rama pomaga mi ocenić, czy dany projekt odpowiada założeniom i czy został przy tym dobrze zaprojektowany – czy jest funkcjonalny, pociągający itd. Liczy się także to, jak projekt został zaprezentowany i czy jego autor umie przedstawić ideę, która stała za jego pracą. Jako jurorka chcę mieć poczucie, że dana osoba dobrze spełni swoją funkcję jako designer czy designerka – że ma odpowiednią wiedzę, zestaw umiejętności i wrażliwość.

Jakie wskazówki dałabyś projektantom i projektantkom, którzy stawiają pierwsze kroki w karierze zawodowej albo zastanawiają się nad własną ścieżką projektową?

Są projektanci, którzy chcieliby założyć własną pracownię. Są też tacy, którzy chcą pracować dla większych firm. Powinieneś wiedzieć, co ci najbardziej odpowiada. Jeśli pracujesz nad projektem dyplomowym i wkładasz w niego wiele energii, dobrze jest pokazać później ten projekt, żeby dostać feedback od profesjonalistów i publiczności. To dobry pierwszy krok w karierze. Sama osobiście bardzo zalecam branie udziału na przykład w pokazach dyplomowych. Konkurs to może być następny krok – wychodzisz wtedy z projektem do świata zewnętrznego. To bardzo pomocne. Możesz wtedy zmierzyć się z innymi perspektywami, krytycznie przemyśleć swoją pracę. Kiedy zgłaszasz się na konkurs, musisz sprawdzić kryteria i umotywować, dlaczego twój projekt je spełnia. Więc przede wszystkim powiedziałabym: „Wyjdź ze swoim projektem na zewnątrz!”. Jestem bardzo ciekawa prac zgłoszonych na tegoroczny konkurs make me! i nie mogę się doczekać, by zobaczyć te najbardziej wyjątkowe i wybitne projekty.

Międzynarodowy konkurs wzorniczy make me! organizowany przez Łódź Design Festival to jedno z najbardziej pionierskich wydarzeń w Europie powstałych dla projektantów i projektantek stawiających pierwsze kroki w karierze zawodowej. Zgłoszenia do 16. edycji konkursu wysyłać można już tylko do 22.03.2023. Zwycięzcy zostaną przedstawieni w czasie ceremonii finałowej podczas tegorocznego Łódź Design Festival. Pula nagród wynosi 50 tys. zł!

Formularz zgłoszeniowy, kryteria konkursowe i skład jury znajdziesz na stronie lodzdesign.com/makeme/.

Proponowane dla Ciebie

Brak produktów w koszyku

+ Dodaj prenumeratę

Produkty brutto 0,00 zł

Produkty netto 0,00 zł

Aktywowano kupon:

Podsumowanie 0,00 zł

Przejdź do zamówienia

LABEL Magazine

LIVING Magazine



Polska licealistka stworzyła „kosmetyki” do walki z przemocą domową Lifestyle

Polska licealistka stworzyła „kosmetyki” do walki z przemocą domową

Przymusowa domowa kwarantanna to dla niektórych pułapka bez możliwości ucieczki. Ofiary przemocy domowej zostały zamknięte w swoich domach wraz z krzywdzącymi ich agresorami. Polska licealistka stworzyła niezwykłą inicjatywę, która ma pomóc walczyć z przemocą domową podczas epidemii.

IKEA stworzyła kolekcję dla zwierząt Dizajn

IKEA stworzyła kolekcję dla zwierząt

Właściciele kotów i psów dla swoich pupili są w stanie zrobić niemal wszystko. Zwierzęta zajmują nie tylko szczególne miejsce w sercach właścicieli, ale i w ich domach. Dlatego też IKEA stworzyła specjalną kolekcję dla psów i kotów...

Guggenheim udostępnia za darmo ponad 200 książek o sztuce Sztuka

Guggenheim udostępnia za darmo ponad 200 książek o sztuce

To nie lada gratka dla fanów sztuki. Muzeum imienia Solomona R. Guggenheima udostępniło ponad 200 książek i albumów o sztuce na swojej stronie internetowej. Zupełnie za darmo...

IKEA zmienia swoje logo Wnętrza

IKEA zmienia swoje logo

IKEA to jedna z najbardziej znanych meblowych marek świata. Kultowe są nie tylko produkowane przez szwedzką markę meble takie jak regał Billy czy też fotel POÄNG, ale także sama jej identyfikacja...

Polak uznany najlepszym na świecie twórcą fotografii czarno-białej Lifestyle

Polak uznany najlepszym na świecie twórcą fotografii czarno-białej

12 kwietnia ogłoszono wyniki prestiżowego Konkursu Fotograficznego One Eyeland na dziesięciu najlepszych twórców fotografii czarno-białej na świecie. Pierwsze miejsce zajął w nim polski fotograf Szymon Brodziak, potwierdzając tym samym swoje miejsce w światowej czołówce artystów zajmujących się...

Polska restauracja otrzymała tytuł najpiękniejszej na świecie Wnętrza

Polska restauracja otrzymała tytuł najpiękniejszej na świecie

O tym, że polskie restauracje i kawiarnie mogą się pochwalić doskonałymi wnętrzami nie musimy nikogo przekonywać – wystarczy zajrzeć do naszego ostatniego albumu „Urban Guide”. Dla nieprzekonanych mamy jeszcze jeden argument: wrocławska restauracja zyskała ostatnio tytuł najpiękniejszej na...

Ogromna wystawa Fridy Kahlo dostępna online za darmo! Sztuka

Ogromna wystawa Fridy Kahlo dostępna online za darmo!

Frida Kahlo to jedna z najbardziej charakterystycznych postaci świata sztuki XX wieku. Szerszej publiczności znana jest dzięki kultowemu już filmowi „Frida” z Salmą Hayek w roli głównej...

Chińskie miasta widma Architektura

Chińskie miasta widma

Są ich dziesiątki a każde zamiast milionów zamieszkują „zaledwie” tysiące Chińczyków tworząc opustoszałe scenerie jak z apokalipsy. Miasta-widma Państwa Środka są przerażające i fascynujące za razem. Zobaczcie!

Wielki powrót Muminków Lifestyle

Wielki powrót Muminków

Historia Muminków stworzona przez Tove i Larsa Janssonów w Finlandii uważana jest za dobro narodowe. Mała Mi, Migotka czy Włóczykij to postaci rozpoznawalne niemal w całej Europie. Teraz Muminki powracają, tym razem w formie animowanego serialu...

Aleksandra Woroniecka szefową mody paryskiego Vogue! Lifestyle

Aleksandra Woroniecka szefową mody paryskiego Vogue!

"Vogue” to jeden z najbardziej prestiżowych tytułów na świecie. Takich osób jak Anna Wintour, Grace Coddington, Carine Roitfeld czy też Emmanuelle Alt w świecie mody nikomu nie trzeba przedstawiać. Teraz do tego grona dołączyła Aleksandra Woroniecka...

Polska marka tworzy fronty do szafek IKEA Dizajn

Polska marka tworzy fronty do szafek IKEA

Nieszablonowe fronty do szafek IKEA? Pisaliśmy już o takich inicjatywach jak Plykea (fronty ze sklejki) czy też o marce Superfront. Teraz nadszedł czas na polską firmę specjalizującą się w ty temacie - FRØPT...

Poznańska restauracja zakazuje wstępu z dziećmi Lifestyle

Poznańska restauracja zakazuje wstępu z dziećmi

Właściciele poznańskiej restauracji Parma i Rukola Caffe &Ristorante zdecydowali się na wprowadzenie zakazu wstępu dzieci do lat 6. Swoją decyzję uzasadniają wizytą wyjątkowo trudnych klientów z dziećmi, po których sprzątanie restauracji zajęło co najmniej kilka godzin...

700-metrowy apartament w Krakowie wystawiony na sprzedaż Wnętrza

700-metrowy apartament w Krakowie wystawiony na sprzedaż

Ten niezwykły apartament to z pewnością jedna z najbardziej wyjątkowych inwestycji w Polsce. Jego powierzchnia to aż 700 metrów kwadratowych, a za projekt wnętrza odpowiada paryska pracownia Gottesman - Szmelcman...

Reakcja IKEA na pogryzione atrapy jabłek w Lublinie Lifestyle

Reakcja IKEA na pogryzione atrapy jabłek w Lublinie

Przy okazji otwarcia nowego sklepu IKEA w Lublinie głośno było o klientach, którzy nie mogli doczekać się otwarcia popularnego sklepu. Niektórzy z nich skusili się na porozstawiane na wystawach zielone jabłka, które okazały się atrapami...

Wzruszająca reklama odrzucona przez adidas Lifestyle

Wzruszająca reklama odrzucona przez adidas

Młody student nakręcił reklamę adidasa, która stała się już internetowym hitem. Przed publikacją usiłował skontaktować się z marka, jednak po wysłaniu swojego video nie dostał żadnej odpowiedzi. Czy adidas przegapił najlepszą reklamę w swojej historii...

Nowy katalog IKEA 2018 Dizajn

Nowy katalog IKEA 2018

Wielu z nas ma w domu katalog szwedzkiej sieci, a najwięksi miłośnicy marki czekają na niego już od miesięcy. Zobaczcie, co zaproponuje nam IKEA w nowym sezonie...

Mieszkania w starych kamienicach Wnętrza

Mieszkania w starych kamienicach

Stare kamienice to jeden z naszych ulubionych tematów. Wysokie sufity, sztukaterie, zabytkowy parkiet – czego chcieć więcej? Takiej przestrzeni niewiele potrzeba by wyglądała naprawdę spektakularnie.

Polska firma wymyśliła dom, który złożysz w 3 dni! Architektura

Polska firma wymyśliła dom, który złożysz w 3 dni!

Dom, który jest tani, można go złożyć w trzy dni i na dodatek produkuje energię. Niemożliwe? Polski start-up udowadnia, że jednak możliwe...

Arka Koniecznego najlepszym domem świata według magazynu Wallpaper*! Architektura

Arka Koniecznego najlepszym domem świata według magazynu Wallpaper*!

Pracownia Roberta Koniecznego święci ostatnio same triumfy. Niedawno budynek Centrum Dialogu przełomy został wyróżniony tytułem „World Building of the Year 2016”, teraz doceniona została inna realizacja architekta...

W razie przyjęcia zgłoszenia na twój adres e-mail zostanie wysłane potwierdzenie.
Label Magazine zastrzega sobie selekcję zgłoszeń.