Odzyskane „Lato” Berthy Wegmann wróciło do Wrocławia
Do zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu powrócił obraz Lato – dzieło duńskiej malarki Berthy Wegmann, jednej z najwybitniejszych artystek przełomu XIX i XX wieku. Namalowany na początku XX wieku na ziemi kłodzkiej obraz przez dziesięciolecia uznawano za zaginiony.
Dzięki działaniom restytucyjnym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego obraz został odnaleziony i sprowadzony do Polski. Przekazanie obrazu odbyło się 24 października w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, z udziałem ministry kultury i dziedzictwa narodowego Marty Cienkowskiej.
Z ziemi kłodzkiej do Kopenhagi i z powrotem
Obraz Lato w 1906 roku zakupiło Śląskie Towarzystwo Artystyczne i przekazało do Śląskiego Muzeum Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Przed II wojną światową dzieło wypożyczono do Średniej Szkoły dla Dziewcząt, prawdopodobnie w ramach programów edukacyjnych promujących wartości rodzinne i macierzyństwo. Po wojnie jego losy pozostawały nieznane.
Dopiero w ostatnich latach, dzięki badaniom i współpracy międzynarodowej, udało się zrekonstruować jego historię. Obraz pojawił się na rynku sztuki w Wielkiej Brytanii, Izraelu i Danii. W styczniu 2024 roku specjaliści z Art Loss Register, którzy od lat współpracują z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przesłali do weryfikacji dzieło oznaczone polską nalepką na odwrociu.
Eksperci ustalili, że chodzi o Lato Berthy Wegmann – obraz opisany w przedwojennym katalogu wrocławskiego muzeum, choć bez zachowanej fotografii. Dom aukcyjny Bruun Rasmussen w Kopenhadze, po uzyskaniu dokumentacji potwierdzającej proweniencję, wycofał obraz ze sprzedaży. Dzięki zrozumieniu i dobrej woli duńskich spadkobierców, którzy nie mieli świadomości losów dzieła, obraz został przekazany Polsce.
Bertha Wegmann – artystka i sufrażystka
Bertha Wegmann (1847–1926) urodziła się w Soglio w Szwajcarii, a kształciła w Kopenhadze i Monachium. Była pierwszą kobietą przyjętą do Królewskiej Duńskiej Akademii Sztuki oraz pierwszą, która otrzymała złoty medal Ingenio et Arti z rąk króla Christiana IX. Zyskała uznanie jako wybitna portrecistka i malarka scen rodzajowych. Była też zaangażowaną sufrażystką. Mimo sukcesów pozostała outsiderką duńskiego środowiska artystycznego.
W ostatnich latach w Danii przywraca się pamięć o jej dorobku. W 2022 roku poświęcono jej dwie duże wystawy retrospektywne, które zwróciły uwagę na jej niezwykle nowoczesne podejście do przedstawiania kobiecości – wolne od uprzedzeń i konwencji.
Dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Piotr Oszczanowski, podkreślił, że Lato to dzieło wyjątkowe, które doskonale ilustruje wrażliwość Wegmann i jej spojrzenie na kobiecą siłę i macierzyństwo. Jego powrót do Wrocławia ma wymiar nie tylko artystyczny, ale też symboliczny. To przywrócenie pamięci o historii, miejscu i twórczyni, która przez pewien czas była częścią śląskiego pejzażu kulturowego.
Więcej:
