Ostatni dzwonek na spotkanie z mistrzem drzeworytu. Wystawa Echa Edo, przebłyski Meiji w Muzeum Manggha

Wystawa „Echa Edo, przebłyski Meiji" poświęcona Mizuno Toshikacie, jednemu z najwybitniejszych japońskich artystów końca XIX wieku, dobiega końca. To zarazem pierwsza w Europie i dopiero druga na świecie tak obszerna prezentacja twórczości mistrza drzeworytu epoki Meiji (1868–1912).

Ekspozycja, którą możemy zobaczyć w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha już tylko do 16 listopada, przygotowana została na podstawie pierwszej na świecie pracy doktorskiej poświęconej artyście. Wystawa gromadzi ponad dwieście drzeworytów, obrazów i szkiców.

Zaproszenie gości do pawilonu herbacianego 1896, Kolekcja Raymonda Milewskiego

Większość pochodzi z prywatnych kolekcji prof. Raymonda Milewskiego, Adriana Ciceu i dr. Ioana Paula Colty. To właśnie w Rumunii, gdzie dziś znajdują się te zbiory, narodził się pomysł zorganizowania wystawy.

Mizuno Toshikata (1866–1908) to jeden z najwybitniejszych twórców grafik o tematyce historycznej, kontynuator tradycji zapoczątkowanej przez jego poprzedników – Utagawę Kuniyoshiego i Tsukiokę Yoshitoshiego. Opracowywał niezliczone tryptyki przywołujące wspaniałą przeszłość Japonii w czasie, gdy zachodziła potrzeba umacniania w narodzie dumy z własnej historii i państwowości.

W czasie wojny chińsko-japońskiej artysta stworzył wiele kompozycji przedstawiających najważniejsze momenty konfliktu, pobudzające wyobraźnię publiczności rozentuzjazmowanej serią zwycięstw odniesionych przez mężne, nowoczesne wojsko japońskie w konfrontacji z Chinami.

Hurra! Hurra! na cześć wielkiego Cesarza Japonii! Wielkie zwycięstwo naszych wojsk w natarciu na Seong- hwan, 1894 Kolekcja Raymonda Milewskiego

Toshikata przyczynił się też znacząco do ożywienia mody na gatunek bijin-ga (wizerunek pięknej osoby), tworząc szereg znakomitych serii oraz wiele pojedynczych grafik kuchi-e o tej tematyce. Jego drzeworyty stanowią zapis ewolucji w przedstawianiu kobiet, od wyidealizowanego piękna w grafikach z epoki Edo, poprzez liryczny nastrój frontyspisów kuchi-e, po dwudziestowieczny naturalizm.

Kuratorzy podzielili ekspozycję na cztery części, które ukazują różne oblicza artysty, m.in. jako kronikarza dziejów, komentatora współczesności i wrażliwego obserwatora codzienności. Każda z prac zachwyca dbałością o detal i mistrzostwem technicznym – od delikatnych tłoczeń po gradację barw i połysk miki na powierzchni papieru.

Wojna Gempei – śnieg, księżyc, kwiaty: Śnieg, 1885 Kolekcja Raymonda Milewskiego

Choć Toshikata zmarł przedwcześnie, w wieku 42 lat, jego dorobek stanowi jeden z najciekawszych rozdziałów w historii japońskiej grafiki. Wystawa przypomina, jak bogata i różnorodna była epoka Meiji.

To ostatni moment, by zobaczyć w Polsce prace artysty, którego nazwisko – mimo ogromnego wpływu na rozwój japońskiego drzeworytu – przez dekady pozostawało w cieniu.