Współczesny taniec w sercu prehistorycznej sztuki Lascaux. Do obejrzenia także online!
W ramach Europejskich Dni Dziedzictwa w Lascaux IV – Międzynarodowym Centrum Sztuki Parietalnej w Montignac we Francji – odbyła się premiera niezwykłego spektaklu tanecznego Hidden, oddającego hołd ruchowi, mitowi i pamięci.
Około 17 000 lat temu ludzie gromadzili się w Lascaux w geście czci – nie po to, by podbijać, lecz by wyryć swoje marzenia w kamieniu – mówi Daniel Proietto. – Rozumieli coś, o czym my wciąż próbujemy sobie przypomnieć: że pozostawienie śladu nie jest aktem władzy, lecz przynależności. Hidden oddaje hołd ich wysiłkom i pyta, jakimi przodkami sami się stajemy.
Widowisko jest owocem współpracy Norwegian National Ballet, Know Nation oraz pracowni projektowej Snøhetta. Autorem koncepcji i choreografii jest Daniel Proietto – uznany na arenie międzynarodowej tancerz i choreograf, który występuje na scenie wraz z cenioną tancerką Yolandą Correa.
Spektakl łączy film, taniec na żywo i muzykę, rozgrywając się zarówno w przestrzeniach architektonicznych, jak i naturalnych. Tworzy rytualną, niemal sakralną przestrzeń wypełnioną obecnością i pamięcią przodków, w której ruch staje się nośnikiem ponadczasowego wyrazu.
Widzowie prowadzeni są przez labiryntowe przestrzenie Lascaux IV, gdzie pojawia się postać Minotaura – symboliczny przewodnik łączący świat ludzki i mityczny. Tancerze, inspirowani rytuałami prehistorycznymi, poruszają się w migotliwym świetle, ożywiając ściany jaskini i przywołując obecność tego, co niewidzialne. W tym kontekście sztuka naskalna jawi się jako pierwszy akt kinematograficzny – pierwotne połączenie obrazu, ruchu i rytuału.
Wizję sztuki jako obecności i ofiarowania wzmacnia współpraca z Tana Quartet, który wykonuje muzykę belgijskiego kompozytora Jean-Paula Dessy’ego. Jego twórczość łączy współczesny język muzyki klasycznej z duchowym wymiarem, tworząc brzmienia pogłębiające rytualny charakter spektaklu.
Spektakl unika widowiskowości – zamiast niej stawia na rytuał i pamięć, przywracając taniec jego pierwotnym korzeniom: przestrzeni słuchania, ucieleśnionego czasu i refleksji etycznej. Poprzez ciała Correi i Proietto opowiada o życiu i śmiertelności, zapraszając publiczność do refleksji nad tym, co trwa, co należy odzyskać i co niesiemy dalej. Uzupełnieniem wizualnej strony spektaklu jest maska autorstwa Tamae Hirokawy i krawcowej Eli Ploompuu Kask – element ten dopełnia symboliczny wymiar.
Taniec jest najpiękniejszym wyrazem ludzkiego ruchu – to poezja i ciało w jednym. Gdy odbywa się w konkretnej przestrzeni, powstaje magiczne połączenie między publicznością, tancerzem i otoczeniem – mówi Kjetil Trædal Thorsen, współzałożyciel Snøhetty, który jako pierwszy zaproponował ideę spektaklu.
Choć Hidden zaprezentowano na żywo w Lascaux IV, jego skrócona wersja miała premierę w mediach społecznościowych organizatorów. Pełna wersja spektaklu będzie dostępna już wkrótce – według zapowiedzi w październiku 2025 roku – na stronie www.know-nation.com
Hidden zostało stworzone specjalnie dla monumentalnych przestrzeni Lascaux IV. Budynek został zaprojektowany przez Snøhettę we współpracy z SRA Architectes i scenografami Casson Mann. Otwarte w 2016 roku Lascaux IV stanowi przykład nowoczesnej architektury i muzeografii – oferuje immersyjne doświadczenie oraz wierną rekonstrukcję oryginalnej jaskini i malowideł naskalnych odkrytych w 1940 roku.
Koncepcja i realizacja spektaklu zostały opracowane przez Daniela Proietto we współpracy z Norwegian National Opera and Ballet, Know Nation oraz biurem projektowym Snøhetta. Zdjęcia i materiał filmowy powstały w Lascaux IV dzięki OiOiOi.
