„Letnia opowieść. Summer tale” – wystawa Katarzyny Kozyry
W czerwcu 2021 roku elewacja biurowca Bałtyk w Poznaniu będzie miejscem interwencji artystycznej Katarzyny Kozyry. Na ponad 600 mkw elewacji zobaczymy manifest Artystki. Katarzyna Kozyra ukaże się jako bajkową postać kobiety „związana” symbolicznie normami kulturowymi dotyczącymi płci. Kozyra dyskutuje z tym, co to znaczy być kobietą dzisiaj. Jest to element pierwszej indywidualnej wystawy znanej artystki w Poznaniu.
Autor: MP
Wystawa sztuki:
17.06.2021 - 18.07.2021
Oś projektu stanowi film Letnia opowieść (Summer Tale), któremu obecna rzeczywistość nadaje nowy kontekst.
Letnia opowieść jest filmem, który zamykał wieloletni cykl Kozyry W sztuce marzenia stają się rzeczywistością i był swoistym pożegnaniem z jego bohaterami – berlińską drag queen Glorią Viagrą oraz nauczycielem śpiewu operowego Maestro. Obydwoje pojawili się w twórczości Kozyry na wezwanie samej artystki, by nauczyć ją „kobiecości”. Jednak niemal w każdym z projektów z tego cyklu – w filmach, performansach, wideoinstalacjach – artystka kwestionuje obiegowe przeświadczenia na temat „oczywistej” dychotomii płci i wprowadza piętrowe rozróżnienia zakłócające możliwość łatwego klasyfikowania ludzi ze względu na ich drugo – i trzeciorzędne cechy płciowe.
Sama Katarzyna Kozyra tłumaczy to tak:
Najprościej mówiąc, nie zawsze, gdy rozmawia się z mężczyzną, jest to mężczyzna i nie zawsze zwracając się do kobiety rozmawia się z kobietą. I to tyle.
Warto dodać, iż Kozyra rozpoczęła ten dyskurs już w roku 1999 projektem Łaźnia męska, który zdobył wyróżnienie na 48 Biennale w Wenecji. Następne etapy znaczyła kolejnymi wersjami animowanej wideo-instalacji Święto wiosny oraz Lekcja tańca opartych na motywach choreograficznych Wacława Niżyńskiego do baletów Igora Strawińskiego.
Po latach gry z różnymi kliszami kulturowymi, ale także zabawy konwencjami, stylistyką, formami i formatami artystycznymi, Kozyra kręci krwawy thriller Letnia opowieść, stylizując go na kolorową bajkę, w której sama gra rolę niewinnej sierotki, obiektu fascynacji grupy karliczek. Karliczki – twórczynie i gospodynie idealnego w ich pojęciu świata norm i zakazów próbują wciągnąć i przystosować do niego bohaterkę filmu, lecz nie widzą już tam miejsca dla Maestra i Glorii, gdyż nie odpowiadają wyznawanym w ich świecie kryteriom normalności.
Hasło artystki W sztuce marzenia stają się rzeczywistością nabrało po latach nowego sensu. Wobec toczącej się w Polsce kampanii skierowanej przeciwko osobom nieheteronormatywnym, stworzona przed kilkunastu laty „bajkowa” fabuła utraciła swoją fikcyjność i nabrała aktualności.
Świat karliczek i ich przekonania nie mogą bowiem być już traktowane jak wytwór wyobraźni artystki, gdyż w ostatnich latach rośnie w Polsce liczba ataków skierowanych przeciwko osobom zaliczanym do grupy LGBTQ+. Podsycana przez przedstawicieli władzy niechęć do przedstawicieli tej mniejszości, ma poważny wpływ na poglądy dużej części społeczeństwa. Bajkowa niegdyś opowieść o nietolerancyjnym świecie karliczek staje się więc opowieścią o realnym braku tolerancji wobec każdej inności, w tym także wobec osób o nieoczywistej tożsamości płciowej. W ten sposób film Katarzyny Kozyry znalazł się w centrum poważnego społecznego dyskursu, którego finał nadal nie jest nam znany – mówi kuratorka Anda Rottneberg.
Film z 2008 r. Letnia opowieść stanowić będzie wyjściowy element nowego projektu wizualnego Katarzyny Kozyry w Poznaniu. Obejmie on ponadto serię autorskich plakatów oraz umieszczony na elewacji poznańskiego biurowca Bałtyk wielkoformatowy wydruk kadru z omawianego filmu – uwięzionej Katarzyny Kozyry jako kobiecej bajkowej postaci. W zamyśle artystki to właśnie ta postać kobiety z kneblem w ustach jest ideałem kobiecości jakiej chce znaczna część społeczeństwa.
Te nowe elementy, stworzone specjalnie do tej wystawy i pokazane publiczności po raz pierwszy, będą stanowić współczesny komentarz artystki do jej pracy.
Praca artystyczna sama w sobie jest poza czasem. Natomiast jej odbiór jest mocno zakorzeniony i w czasie, i w miejscu, gdzie się odbywa. Temat pracy Katarzyny Kozyry 10 lat temu funkcjonował jako prowokacja, dziś traktowany jest jak tabu – mówi Asia Tsistar, co-kuratorka wystawy.
Wystawa jest organizowana przez Fundację VOX Artis, Fundację Katarzyny Kozyry oraz Concordia Design w Poznaniu
Fundacja VOX Artis w tym roku obchodzi swoje 20-lecie. Ma na koncie wystawy oraz produkcje artystyczne z takimi artystami jak Magdalena Abakanowicz (Nierozpoznani w Poznaniu oraz Agora w Chicago), Igor Mitoraj, David Cerny (Golem w Poznaniu), a ostatnio wystawa Alicji Białej Totemy w Poznaniu, która w całości jest poświęcona kryzysowi klimatycznemu.
Fundacja Katarzyny Kozyry została założona w 2012 roku w Warszawie przez Katarzynę Kozyrę. Fundacja koncentruje swoje działania na wspieraniu aktywności kobiet w obszarze kultury i sztuki, podejmując się realizowania projektów o znaczącym wymiarze społecznym oraz artystycznym. Stawia na wydarzenia interdyscyplinarne, wielowymiarowe, prowokujące do dyskusji różne środowiska, poszerzające jej pole i mnożące perspektywy.
Concordia Design, świętująca w tym roku 10-lecie, to centrum kreatywności i biznesu. Miejsce integrujące i aktywizujące lokalną społeczność oraz środowiska kreatywne Poznania. CD działa w obszarze konsultingu, inspiruje i uczy oraz organizuje konferencje tematyczne. Jest także miejscem, gdzie warto spędzić czas wolny. Współpraca z działającymi w mieście festiwalami, stowarzyszeniami i wydarzeniami kulturalnymi owocuje programem koncertów, spotkań, pokazów filmowych, imprez kulinarnych.
Kuratorka: Anda Rottenberg
Co-kuratorka: Asia Tsisar
Otwarcie wystawy 17.06.2021, godz. 19.00
Czas trwania wystawy 17.06.2021 - 18.07.2021
Miejsce: Biurowiec Bałtyk oraz Przystań Sztuki przy Concordia Design
Ul. Roosevelta 22, 61-829 Poznań
Producent wystawy: Fundacja VOX Artis
Partnerzy: Concordia Design, Fundacja Katarzyny Kozyry, Miasto Poznań