Zaglądamy do domu architekta Jana Žaloudka i pisarki Jolanty Trojak
W południowoczeskiej wsi Kamenná Lhota, na terenie hojnego ogrodu należącego niegdyś do sąsiedniego zamku, powstał Dom Oskar. To osobisty projekt architekta Jana Žaloudka, który stworzył go dla siebie i swojej rodziny – żony Jolanty Trojak, historyczki sztuki i pisarki.
Genius loci tego miejsca jest wyraziste – wzbogacone przez pozostałości barokowej stodoły, wielowiekowe drzewa i kamienny mur otaczający posiadłość, która otwiera się na malowniczy wiejski krajobraz.
Dom uosabia filozofię kontemplacji, inspiracji i rekreacji. Para marzyła o miejscu, które nie tylko łączy z krajobrazem, ale także służy jako źródło kreatywności i pozwala na odzyskanie sił psychicznych i fizycznych. Projekt został głęboko ukształtowany przez lokalną topografię i ograniczenia budowy na terenie objętym ochroną.
Architekt, szukając inspiracji w idei kaplicy, której brakowało w wiosce, stworzył architekturę harmonijnie łączącą kontrasty: nowe i stare, perfekcję i niedoskonałość. Forma budynku szanuje tradycyjny, wydłużony kształt lokalnych budynków rolniczych z dwuspadowym dachem.
Podczas gdy zewnętrze jest powściągliwe, wnętrze zaskakuje – jest ciepłe i zaokrąglone. Główna przestrzeń dzienna ujawnia imponujące, sklepione sklepienie, które wznosi się na wysokość siedmiu metrów, wyraźnie podkreślając sakralną inspirację projektu. Eteryczny charakter potęgują białe ściany i duże okna w aluminiowych ramach. Kolejnym nawiązaniem do architektury kościelnej jest okrągłe okno o szerokości dwóch metrów, które przebija południowy szczyt domu.
Centralnym punktem wnętrza i miejscem codziennych rytuałów jest zakrzywiona drewniana kuchnia z wyspą wykonaną z indyjskiego granitu Shivakashi. Jej forma przywodzi na myśl kościelny ołtarz. W południowej części przestrzeni znajduje się jadalnia ze stołem i krzesłami z widokiem na XIX-wieczną drewnianą rzeźbę Madonny. Naprzeciwko zaaranżowano strefę relaksu z długą sofą (HAY Quilton), z której roztacza się widok na sad i ruiny stodoły. Sofę obramowuje duży gobelin wykonany z surowej, niedzianej owczej wełny (Cappelen Dimyr).
Oprócz głównej strefy dziennej, parter mieści łazienkę, toaletę, pomieszczenie gospodarcze i jedną z sypialni. Piętro natomiast zostało pomyślane jako osobny apartament z sypialnią, łazienką i przestrzenią studia. W przeciwieństwie do otwartego na świat parteru, poddasze jest zamkniętą, kokonowatą przestrzenią, idealną do refleksji, czytania i tworzenia. Ta kompaktowa "jaskinia" jest doświetlona małymi oknami dachowymi i przenikają ją liczne nisze oraz łuki.
Sztuka odgrywa kluczową rolę w życiu rodziny. Kolekcja, obejmująca zarówno czeski modernizm, jak i prace współczesne, jest wszechobecna w całym domu. W sypialni znajduje się XIX-wieczne panneau japonais obok wielkoformatowego obrazu Antonie Stanovej i rzeźb Michała Janigi. W holu wejściowym gości wita drewniana maska ceremonialna z Gabonu, a w salonie afrykański stołek wyrzeźbiony z jednego kawałka drewna.
Przestrzeń dopełniają rzeźbiarskie lampy Akari autorstwa Isamu Noguchi. Dom Oskar, nazwany na cześć kompozytora Oskara Nedbala, który w sąsiednim zamku skomponował operetkę Polska Krew, jest pomyślany jako Gesamtkunstwerk – totalne dzieło sztuki. Właściciele planują dzielić się tą przestrzenią, udostępniając ją na pobyty rezydencyjne, warsztaty czy wydarzenia pop-up.
